Cangarŵ: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Llinell 19: | Llinell 19: | ||
== Enw == |
== Enw == |
||
Benthyciwyd y gair ''cangarŵ'' i'r Gymraeg o'r Saesneg ''{{Lang|en|kangaroo}}'' yn y ddeunawfed ganrif, sydd ei hun yn air benthyg o'r iaith Awstralaidd [[Guugu Yimithirr|Guugu Yimidhirr]], lle y mae ''{{Lang|kyy|gangurru}}'' yn cyfeirio at y cangarŵ mawr llwyd neu ddu. Bathwyd y term brodorol '' |
Benthyciwyd y gair ''cangarŵ'' i'r Gymraeg o'r Saesneg ''{{Lang|en|kangaroo}}'' yn y ddeunawfed ganrif, sydd ei hun yn air benthyg o'r iaith Awstralaidd [[Guugu Yimithirr|Guugu Yimidhirr]], lle y mae ''{{Lang|kyy|gangurru}}'' yn cyfeirio at y cangarŵ mawr llwyd neu ddu. Bathwyd y term brodorol ''llamhidog'' (lluosog: ''llamhidogion'') am yr anifail yn 1851 dan ddylanwad y gair [[Llamhidydd|''llamhidydd'']] ond nid yw wedi ennill ei blwyf.<ref>{{Cite web|url=https://www.geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html|title=Geiriadur Prifysgol Cymru}}</ref> |
||
== Cyfeiriadau == |
== Cyfeiriadau == |
Fersiwn yn ôl 15:35, 19 Chwefror 2022
Cangarŵ | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | |
Inffradosbarth: | |
Urdd: | Diprotodontia |
Teulu: | Macropodidae |
Genws: | Macropus |
Is-enws: | Macropus ac Osphranter |
Bolgodog yw'r cangarŵ (lluosog: cangarŵod) o'r teulu Macropodidae. Maent yn byw yn Awstralia ac yn un o symbolau cenedlaethol y wlad honno.[1][2]
Ma pedwar math o gangarŵ; coch, antilopein, llwyd dwyreiniol a llwyd gorllewinol. Mae cangarŵ coch yr un mwyaf, hyd at 2 fedr o daldra. Gallant yn gyrraedd 65 miltir yr awr neu fwy. Gall canarŵod benywaidd benderfynu rhyw eu blant, ac yn gohirio beichiogrwydd i sicrhau bod eu babanod yn goroesi. Yn arferol, genir babanod ar ôl 7 wythnos; maent yn symud i'r cwd ac yn aros tu mewn am sawl mis.[3]
Enw
Benthyciwyd y gair cangarŵ i'r Gymraeg o'r Saesneg kangaroo yn y ddeunawfed ganrif, sydd ei hun yn air benthyg o'r iaith Awstralaidd Guugu Yimidhirr, lle y mae gangurru yn cyfeirio at y cangarŵ mawr llwyd neu ddu. Bathwyd y term brodorol llamhidog (lluosog: llamhidogion) am yr anifail yn 1851 dan ddylanwad y gair llamhidydd ond nid yw wedi ennill ei blwyf.[4]
Cyfeiriadau
- ↑ "Coat of arms". Department of Foreign Affairs and Trade. Australian Government. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-09-28. Cyrchwyd 2 Hydref 2011.
- ↑ "Our currency". Department of Foreign Affairs and Trade. Australian Government. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-06-03. Cyrchwyd 2 Hydref 2011.
- ↑ Gwefan onekind
- ↑ "Geiriadur Prifysgol Cymru".