Ynys Dá Bhárr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Marthuws (sgwrs | cyfraniadau)
477 golygiad
ychwanegu lluniau.
BDim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{Lle}}
[[Delwedd:Llun Da Bharr -3.jpg|bawd|Pwynt trig ar Ynys Dá Bhárr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -3.jpg|bawd|Pwynt trig ar Ynys Dá Bhárr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -5.jpg|bawd|Machlud ar Dá Bharr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -5.jpg|bawd|Machlud ar Dá Bharr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -2.jpg|bawd|Goleudy Da Bhárr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -2.jpg|bawd|Goleudy Da Bhárr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -1.jpg|bawd|Ynys Dá Bhárr.]]
[[Delwedd:Llun Da Bharr -1.jpg|bawd|Ynys Dá Bhárr.]]
Mae '''Ynys Dà Bhàrr'''<ref>{{Cite web|url=http://data.ordnancesurvey.co.uk/doc/50kGazetteer/126244|title=Island Davaar|publisher=[[Ordnance Survey]]|access-date=7 February 2019}}</ref> ({{Iaith-gd|Eilean Dà Bhàrr}}) neu Ynys Davaar wedi'i leoli yng ngheg Loch Campbeltown oddi ar arfordir dwyreiniol Kintyre, yn [[Argyll a Bute]], [[yr Alban]] . Mae'n ynys lanw, yn gysylltiedig â'r tir mawr gan [[Cob|sarn raean]] natuiol a elwir yn [[Dhorlin]] ger [[Campbeltown]] ar [[Llanw|lanw isel]] . Gellir croesi'r sarn mewn tua 40 munud.
Mae '''Ynys Dà Bhàrr'''<ref>{{Cite web|url=http://data.ordnancesurvey.co.uk/doc/50kGazetteer/126244|title=Island Davaar|publisher=[[Ordnance Survey]]|access-date=7 February 2019}}</ref> ({{Iaith-gd|Eilean Dà Bhàrr}}) neu Ynys Davaar wedi'i leoli yng ngheg Loch Campbeltown oddi ar arfordir dwyreiniol Kintyre, yn [[Argyll a Bute]], [[yr Alban]]. Mae'n ynys lanw, yn gysylltiedig â'r tir mawr gan [[Cob|sarn raean]] naturiol a elwir yn [[Dhorlin]] ger [[Campbeltown]] ar [[Llanw|lanw isel]]. Gellir croesi'r sarn mewn tua 40 munud.


Roedd Ynys Dà Bhàrr yn cael ei hadnabod fel ynys Sant Barre rhwng y blynyddoedd 1449 i 1508. Daw'r ffurf fodern Saesneg ''Davaar'' o'r ffurf hŷn 'Do Bharre' - sef 'Y (Sant) Barre'. Mae'n ymddangos bod Dr Gillies yn ei "Place Names of Argyll" yn derbyn tarddiad poblogaidd y gair ''bàrr'' a olygai ''pen'' neu ''bwynt'' sef Ynys Pwynt Dwbl (Da-Bharr).
Roedd Ynys Dà Bhàrr yn cael ei hadnabod fel ynys Sant Barre rhwng y blynyddoedd 1449 i 1508. Daw'r ffurf fodern Saesneg ''Davaar'' o'r ffurf hŷn 'Do Bharre' - sef 'Y (Sant) Barre'. Mae'n ymddangos bod Dr Gillies yn ei "Place Names of Argyll" yn derbyn tarddiad poblogaidd y gair ''bàrr'' a olygai ''pen'' neu ''bwynt'' sef Ynys Pwynt Dwbl (Da-Bharr).


Yn 1854, adeiladwyd [[Davarr Lighthouse|Goleudy Davaar]] {{Interlanguage link|Davaar Lighthouse|fr|Phare de Davaar}} ar ben ogleddol yr ynys gan beirianwyr goleudai David a Thomas Stevenson . Cafodd y goleudy ei awtomeiddio ym 1983, a heddiw, mae gofalwyr, [[Dafad|defaid]], geifr a minc yn byw yn Bàrr.
Yn 1854, adeiladwyd [[Goleudy Davaar]] ar ben ogleddol yr ynys gan beirianwyr goleudai David a Thomas Stevenson. Cafodd y goleudy ei awtomeiddio ym 1983, a heddiw, mae gofalwyr, [[Dafad|defaid]], geifr a minc yn byw yn Bàrr.


Codwyd The Lookout, adeilad sgwâr sy'n sefyll ar fryn bach yn agos at y goleudy, yn ystod yr [[Yr Ail Ryfel Byd|Ail Ryfel Byd]] i gartrefu criwiau llyngesol, a'u tasg oedd ymestyn rhwydi gwrth-danfor ar draws y dŵr, gan amddiffyn Campbeltown. Mae bellach wedi'i rentu allan fel cartref gwyliau. <ref name="auto">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20110426163425/http://www.davaarisland.co.uk/|date=Apr 26, 2011|archiveurl=|access-date=Jul 29, 2020|archivedate=2011-04-26|title=Davaar Island}}</ref> <ref name="Peter Caton 2011">Peter Caton (2011) ''No Boat Required - Exploring Tidal Islands''. </ref>
Codwyd The Lookout, adeilad sgwâr sy'n sefyll ar fryn bach yn agos at y goleudy, yn ystod yr [[Yr Ail Ryfel Byd|Ail Ryfel Byd]] i gartrefu criwiau llyngesol, a'u tasg oedd ymestyn rhwydi gwrth-danfor ar draws y dŵr, gan amddiffyn Campbeltown. Mae bellach wedi'i rentu allan fel cartref gwyliau.<ref name="auto">{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20110426163425/http://www.davaarisland.co.uk/|date=Apr 26, 2011|archiveurl=|access-date=Jul 29, 2020|archivedate=2011-04-26|title=Davaar Island}}</ref><ref name="Peter Caton 2011">Peter Caton (2011) ''No Boat Required - Exploring Tidal Islands''. </ref>
[[Delwedd:Davaar_Island_cave.JPG|chwith|bawd| Mynedfa i'r ogof sy'n cynnwys paentiad Archibald MacKinnon]]
[[Delwedd:Davaar_Island_cave.JPG|chwith|bawd| Mynedfa i'r ogof sy'n cynnwys paentiad Archibald MacKinnon]]
Mae'r ynys hefyd yn adnabyddus am ei saith [[ogof]], ac mae un ohonynt yn cynnwys paentiad ogof maint bywyd yn darlunio'r [[Croeshoelio|croeshoeliad]], a baentiwyd ym 1887 gan yr arlunydd lleol Archibald MacKinnon ar ôl iddo gael gweledigaeth mewn breuddwyd yn awgrymu iddo wneud hynny. Achosodd y paentiad gynnwrf yn yr ardal gan ei fod yn cael ei ystyried yn arwydd gan Dduw; dywedir, pan ddarganfuodd y trugolion mai gwaith MacKinnon ydoedd, ac nid Duw, fe'i halltudwyd am gyfnod amhenodol. Wedi'i adfer sawl gwaith ers hynny, gan gynnwys ddwywaith gan yr arlunydd gwreiddiol, fandaleiddiwyd y paentiad ym mis Gorffennaf 2006, gyda darlun coch a du o Che Guevara wedi'i baentio dros y campwaith gwreiddiol. Mae wedi cael ei adfer eto ers hynny. <ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/glasgow_and_west/5235666.stm|title=Che vandal attacks Christ image|work=BBC News|access-date=11 December 2007|date=2006-08-01}}</ref>
Mae'r ynys hefyd yn adnabyddus am ei saith [[ogof]], ac mae un ohonynt yn cynnwys paentiad ogof maint bywyd yn darlunio'r [[Croeshoelio|croeshoeliad]], a baentiwyd ym 1887 gan yr arlunydd lleol Archibald MacKinnon ar ôl iddo gael gweledigaeth mewn breuddwyd yn awgrymu iddo wneud hynny. Achosodd y paentiad gynnwrf yn yr ardal gan ei fod yn cael ei ystyried yn arwydd gan Dduw; dywedir, pan ddarganfu'r trigolion mai gwaith MacKinnon ydoedd, ac nid Duw, fe'i halltudiwyd am gyfnod amhenodol. Wedi'i adfer sawl gwaith ers hynny, gan gynnwys ddwywaith gan yr arlunydd gwreiddiol, fandaleiddiwyd y paentiad ym mis Gorffennaf 2006, gyda darlun coch a du o Che Guevara wedi'i baentio dros y campwaith gwreiddiol. Mae wedi cael ei adfer eto ers hynny.<ref>{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/glasgow_and_west/5235666.stm|title=Che vandal attacks Christ image|work=BBC News|access-date=11 December 2007|date=2006-08-01}}</ref>


Mae Ynys Dà Bhàrr yn un o 43 o ynysoedd llanw y gellir cerdded iddynt o dir mawr [[Prydain Fawr]] ac yn un o 17 y gellir cerdded iddynt o dir mawr yr Alban. <ref name="Peter Caton 2011">Peter Caton (2011) ''No Boat Required - Exploring Tidal Islands''. </ref>
Mae Ynys Dà Bhàrr yn un o 43 o ynysoedd llanw y gellir cerdded iddynt o dir mawr [[Prydain Fawr]] ac yn un o 17 y gellir cerdded iddynt o dir mawr yr Alban.<ref name="Peter Caton 2011">Peter Caton (2011) ''No Boat Required - Exploring Tidal Islands''. </ref>


Mae 2 fwthyn ar gael i'w gosod ar gyfer gwyliau. <ref name="auto"/>
Mae 2 fwthyn ar gael i'w gosod ar gyfer gwyliau.<ref name="auto"/>


== Stampiau ==
== Stampiau ==
Cyhoeddwyd stampiau lleol ar gyfer Dà Bàrr yn y 1960au. Roedd y stampiau'n gwasanaethu'r nifer fawr o ymwelwyr â'r ynys a oedd yn dymuno i'w post gael ei bostio yno, a'i gludo gan y cychwr i'r Blwch Post GPO agosaf yn Campbeltown ar y tir mawr. Daeth y gwasanaeth cychwr i ben rhywdro'n y 1970au cynnar. Roedd y cyfraddau postio ddwywaith cyfraddau'r DU. <ref name="catalog">{{Cite web|title=Modern British Local Posts CD Catalogue, 2009 Edition|publisher=Phillips|url=http://www.seahorsepublishers.com/phillipscatalogues.htm|access-date=2008-12-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080905071803/http://www.seahorsepublishers.com/phillipscatalogues.htm|archivedate=2008-09-05}}</ref>
Cyhoeddwyd stampiau lleol ar gyfer Dà Bàrr yn y 1960au. Roedd y stampiau'n gwasanaethu'r nifer fawr o ymwelwyr â'r ynys a oedd yn dymuno i'w post gael ei bostio yno, a'i gludo gan y cychwr i'r Blwch Post GPO agosaf yn Campbeltown ar y tir mawr. Daeth y gwasanaeth cychwr i ben rhywdro'n y 1970au cynnar. Roedd y cyfraddau postio ddwywaith cyfraddau'r DU.<ref name="catalog">{{Cite web|title=Modern British Local Posts CD Catalogue, 2009 Edition|publisher=Phillips|url=http://www.seahorsepublishers.com/phillipscatalogues.htm|access-date=2008-12-08|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080905071803/http://www.seahorsepublishers.com/phillipscatalogues.htm|archivedate=2008-09-05}}</ref>


== Cyfeiriadau ==
== Cyfeiriadau ==

Fersiwn yn ôl 15:42, 2 Mehefin 2021

Ynys Dá Bhárr
Mathynys lanwol Edit this on Wikidata
Poblogaeth0 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirArgyll a Bute Edit this on Wikidata
Gwlady Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata
Arwynebedd0.52 km² Edit this on Wikidata
GerllawCefnfor yr Iwerydd Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau55.4228°N 5.5411°W Edit this on Wikidata
Hyd1.2 cilometr Edit this on Wikidata
Map
[golygwch ar Wicidata]
Pwynt trig ar Ynys Dá Bhárr.
Machlud ar Dá Bharr.
Goleudy Da Bhárr.
Ynys Dá Bhárr.

Mae Ynys Dà Bhàrr[1] (Gaeleg yr Alban: Eilean Dà Bhàrr) neu Ynys Davaar wedi'i leoli yng ngheg Loch Campbeltown oddi ar arfordir dwyreiniol Kintyre, yn Argyll a Bute, yr Alban. Mae'n ynys lanw, yn gysylltiedig â'r tir mawr gan sarn raean naturiol a elwir yn Dhorlin ger Campbeltown ar lanw isel. Gellir croesi'r sarn mewn tua 40 munud.

Roedd Ynys Dà Bhàrr yn cael ei hadnabod fel ynys Sant Barre rhwng y blynyddoedd 1449 i 1508. Daw'r ffurf fodern Saesneg Davaar o'r ffurf hŷn 'Do Bharre' - sef 'Y (Sant) Barre'. Mae'n ymddangos bod Dr Gillies yn ei "Place Names of Argyll" yn derbyn tarddiad poblogaidd y gair bàrr a olygai pen neu bwynt sef Ynys Pwynt Dwbl (Da-Bharr).

Yn 1854, adeiladwyd Goleudy Davaar ar ben ogleddol yr ynys gan beirianwyr goleudai David a Thomas Stevenson. Cafodd y goleudy ei awtomeiddio ym 1983, a heddiw, mae gofalwyr, defaid, geifr a minc yn byw yn Bàrr.

Codwyd The Lookout, adeilad sgwâr sy'n sefyll ar fryn bach yn agos at y goleudy, yn ystod yr Ail Ryfel Byd i gartrefu criwiau llyngesol, a'u tasg oedd ymestyn rhwydi gwrth-danfor ar draws y dŵr, gan amddiffyn Campbeltown. Mae bellach wedi'i rentu allan fel cartref gwyliau.[2][3]

Mynedfa i'r ogof sy'n cynnwys paentiad Archibald MacKinnon

Mae'r ynys hefyd yn adnabyddus am ei saith ogof, ac mae un ohonynt yn cynnwys paentiad ogof maint bywyd yn darlunio'r croeshoeliad, a baentiwyd ym 1887 gan yr arlunydd lleol Archibald MacKinnon ar ôl iddo gael gweledigaeth mewn breuddwyd yn awgrymu iddo wneud hynny. Achosodd y paentiad gynnwrf yn yr ardal gan ei fod yn cael ei ystyried yn arwydd gan Dduw; dywedir, pan ddarganfu'r trigolion mai gwaith MacKinnon ydoedd, ac nid Duw, fe'i halltudiwyd am gyfnod amhenodol. Wedi'i adfer sawl gwaith ers hynny, gan gynnwys ddwywaith gan yr arlunydd gwreiddiol, fandaleiddiwyd y paentiad ym mis Gorffennaf 2006, gyda darlun coch a du o Che Guevara wedi'i baentio dros y campwaith gwreiddiol. Mae wedi cael ei adfer eto ers hynny.[4]

Mae Ynys Dà Bhàrr yn un o 43 o ynysoedd llanw y gellir cerdded iddynt o dir mawr Prydain Fawr ac yn un o 17 y gellir cerdded iddynt o dir mawr yr Alban.[3]

Mae 2 fwthyn ar gael i'w gosod ar gyfer gwyliau.[2]

Stampiau

Cyhoeddwyd stampiau lleol ar gyfer Dà Bàrr yn y 1960au. Roedd y stampiau'n gwasanaethu'r nifer fawr o ymwelwyr â'r ynys a oedd yn dymuno i'w post gael ei bostio yno, a'i gludo gan y cychwr i'r Blwch Post GPO agosaf yn Campbeltown ar y tir mawr. Daeth y gwasanaeth cychwr i ben rhywdro'n y 1970au cynnar. Roedd y cyfraddau postio ddwywaith cyfraddau'r DU.[5]

Cyfeiriadau

Enfys tu draw i oleudy Ynys Dá Bhárr.

Dolenni allanol

  1. ↑ "Island Davaar". Ordnance Survey. Cyrchwyd 7 February 2019.
  2. ↑ 2.0 2.1 "Davaar Island". Apr 26, 2011. Cyrchwyd Jul 29, 2020.
  3. ↑ 3.0 3.1 Peter Caton (2011) No Boat Required - Exploring Tidal Islands.
  4. ↑ "Che vandal attacks Christ image". BBC News. 2006-08-01. Cyrchwyd 11 December 2007.
  5. ↑ "Modern British Local Posts CD Catalogue, 2009 Edition". Phillips. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2008-09-05. Cyrchwyd 2008-12-08.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ynys_Dá_Bhárr&oldid=10934939"