Cawr coch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
Cyswllt Aldebaran
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
B Cyswllt i Seren Gawr
Llinell 1: Llinell 1:
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= | image = Red Giant Chi Cygni.png | caption = Delwedd artist o'r Cawr Goch χ-Cygni }}
{{Pethau| fetchwikidata=ALL | suppressfields= | image = Red Giant Chi Cygni.png | caption = Delwedd artist o'r Cawr Goch χ-Cygni }}


Seren gawr golau o [[Màs|fàs]] bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr [[haul]]) tua diwedd ei oes yw '''cawr coch'''<ref>{{Cite web|url=https://www.space.com/22471-red-giant-stars.html|title=Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun|date=2018|access-date=5 Mai 2021|website=Space.com|last=Redd|first=Nola Taylor}}</ref><ref>{{Cite book|title=Astronomy|last=Andrew Fraknoi|publisher=OpenStax|year=2016|isbn=978-1-938168-28-4|pages=768 ac eraill|url=https://unglueit-files.s3.amazonaws.com/ebf/9947599e9eee4842887fde386c3bbac6.pdf|last2=David Morrison|last3=Sidney C. Wolff}}</ref>. Mae'r mathau yma o [[Seren|sêr]] wedi gorffen y cyflenwad o danwydd [[hydrogen]] yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau, gan gadael y [[Prif Ddilyniant|Brif Ddilyniant]]. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau ([[ffotosffer]]) (o'i gymharu â 5778 K yr haul). Y tymheredd yma sy'n gyfrifol am eu lliw coch ([[Pelydriad Corff Du|pelydriad corff du]]).
[[Seren Gawr|Seren gawr]] golau o [[Màs|fàs]] bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr [[haul]]) tua diwedd ei oes yw '''cawr coch'''<ref>{{Cite web|url=https://www.space.com/22471-red-giant-stars.html|title=Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun|date=2018|access-date=5 Mai 2021|website=Space.com|last=Redd|first=Nola Taylor}}</ref><ref>{{Cite book|title=Astronomy|last=Andrew Fraknoi|publisher=OpenStax|year=2016|isbn=978-1-938168-28-4|pages=768 ac eraill|url=https://unglueit-files.s3.amazonaws.com/ebf/9947599e9eee4842887fde386c3bbac6.pdf|last2=David Morrison|last3=Sidney C. Wolff}}</ref>. Mae'r mathau yma o [[Seren|sêr]] wedi gorffen y cyflenwad o danwydd [[hydrogen]] yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau, gan gadael y [[Prif Ddilyniant|Brif Ddilyniant]]. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau ([[ffotosffer]]) (o'i gymharu â 5778 K yr haul). Y tymheredd yma sy'n gyfrifol am eu lliw coch ([[Pelydriad Corff Du|pelydriad corff du]]).


Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac [[Aldebaran]].
Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac [[Aldebaran]].

Fersiwn yn ôl 17:29, 6 Mai 2021

Cawr coch
Delwedd artist o'r Cawr Goch χ-Cygni
Enghraifft o'r canlynolmath o wrthrych seryddol Edit this on Wikidata
MathSeren gawr Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Seren gawr golau o fàs bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr haul) tua diwedd ei oes yw cawr coch[1][2]. Mae'r mathau yma o sêr wedi gorffen y cyflenwad o danwydd hydrogen yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau, gan gadael y Brif Ddilyniant. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau (ffotosffer) (o'i gymharu â 5778 K yr haul). Y tymheredd yma sy'n gyfrifol am eu lliw coch (pelydriad corff du).

Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac Aldebaran.

Cyfeiriadau

  1. Redd, Nola Taylor (2018). "Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun". Space.com. Cyrchwyd 5 Mai 2021.
  2. Andrew Fraknoi; David Morrison; Sidney C. Wolff (2016). Astronomy (PDF). OpenStax. tt. 768 ac eraill. ISBN 978-1-938168-28-4.