Cawr coch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
Cychwyn tudalen ar ffenomen seryddol
 
Deri Tomos (sgwrs | cyfraniadau)
Cysylltiadau, cyfeiriadau a llun
Llinell 1: Llinell 1:
[[Delwedd:Red Giant Chi Cygni.png|bawd|338x338px|Delwedd artist o'r '''Cawr Goch''' χ-Cygni]]

Seren gawr golau o fàs bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr haul) tua diwedd ei oes yw '''cawr coch'''<ref>{{Cite web|url=https://www.space.com/22471-red-giant-stars.html|title=Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun|date=2018|access-date=5 Mai 2021|website=Space.com|last=Redd|first=Nola Taylor}}</ref>. Mae'r mathau yma o sêr wedi gorffen y cyflenwad o danwydd hydrogen yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau (ffotosffer) (o'i gymharu â 5778 K yr haul).
Seren gawr golau o [[Màs|fàs]] bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr [[haul]]) tua diwedd ei oes yw '''cawr coch'''<ref>{{Cite web|url=https://www.space.com/22471-red-giant-stars.html|title=Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun|date=2018|access-date=5 Mai 2021|website=Space.com|last=Redd|first=Nola Taylor}}</ref><ref>{{Cite book|title=Astronomy|last=Andrew Fraknoi|publisher=OpenStax|year=2016|isbn=978-1-938168-28-4|pages=768 ac eraill|url=https://unglueit-files.s3.amazonaws.com/ebf/9947599e9eee4842887fde386c3bbac6.pdf|last2=David Morrison|last3=Sidney C. Wolff}}</ref>. Mae'r mathau yma o [[Seren|sêr]] wedi gorffen y cyflenwad o danwydd [[hydrogen]] yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau, gan gadael y [[Prif Ddilyniant|Brif Ddilyniant]]. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau ([[ffotosffer]]) (o'i gymharu â 5778 K yr haul). Y tymheredd yma sy'n gyfrifol am eu lliw coch ([[Pelydriad Corff Du|pelydriad corff du]]).


Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac Aldebaran.
Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac Aldebaran.

Fersiwn yn ôl 10:17, 6 Mai 2021

Delwedd artist o'r Cawr Goch χ-Cygni

Seren gawr golau o fàs bach neu ganolig (tua 0.3-0.8 màs yr haul) tua diwedd ei oes yw cawr coch[1][2]. Mae'r mathau yma o sêr wedi gorffen y cyflenwad o danwydd hydrogen yn eu creiddiau ac wedi chwyddo'n fawr ac yn denau, gan gadael y Brif Ddilyniant. Tua 5000 K neu lai yw tymheredd eu hwynebau (ffotosffer) (o'i gymharu â 5778 K yr haul). Y tymheredd yma sy'n gyfrifol am eu lliw coch (pelydriad corff du).

Oherwydd eu bod yn eithaf llachar (oherwydd eu maint) ac yn weddol gyffredin, Cewri Coch yw nifer o'r sêr mwyaf cyfarwydd gan gynnwys Arcturus ac Aldebaran.

Cyfeiriadau

  1. Redd, Nola Taylor (2018). "Red Giant Stars: Facts, Definition & the Future of the Sun". Space.com. Cyrchwyd 5 Mai 2021.
  2. Andrew Fraknoi; David Morrison; Sidney C. Wolff (2016). Astronomy (PDF). OpenStax. tt. 768 ac eraill. ISBN 978-1-938168-28-4.