Carreg Llundain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}}| suppressfields = cylchfa | ardal = {{#invoke:Wikidata|getRawValue|P131|FETCH_WIKIDATA}} | gwlad = {{banergwlad|Lloegr}} | sir = [[Llundain Fwyaf]]<br />([[Siroedd seremonïol Lloegr|Sir seremonïol]]) }} |
|||
{{Gwybodlen lle|gwlad={{banergwlad|Lloegr}}}} |
|||
Carreg hynafol yn [[Llundain]] yw '''Carreg Llundain''' (Saesneg: ''London Stone''), y dywedir y defnyddiai'r [[Rhufeiniaid]] hi fel y man cychwyn i fesur pob pellter yn nhalaith [[Britannia]]. Mae wedi'i gosod o fewn fframwaith carreg gyda gril haearn arno ar fur adeilad siop yn Stryd Cannon, yn [[Dinas Llundain|Ninas Llundain]]. |
Carreg hynafol yn [[Dinas Llundain|Ninas Llundain]] yw '''Carreg Llundain''' (Saesneg: ''London Stone''), y dywedir y defnyddiai'r [[Rhufeiniaid]] hi fel y man cychwyn i fesur pob pellter yn nhalaith [[Britannia]]. Mae wedi'i gosod o fewn fframwaith carreg gyda gril haearn arno ar fur adeilad siop yn Stryd Cannon, yn [[Dinas Llundain|Ninas Llundain]]. |
||
== Hanes a thraddodiad == |
== Hanes a thraddodiad == |
||
Llinell 20: | Llinell 20: | ||
* {{eicon en}} *[http://www.themodernantiquarian.com/site/635 Gwybodaeth a lluniau ar wefan ''The Modern Antiquarian''] |
* {{eicon en}} *[http://www.themodernantiquarian.com/site/635 Gwybodaeth a lluniau ar wefan ''The Modern Antiquarian''] |
||
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith yn Llundain]] |
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith yn Ninas Llundain]] |
||
[[Categori:Archaeoleg Lloegr]] |
[[Categori:Archaeoleg Lloegr]] |
||
[[Categori:Cerrig|Llundain]] |
[[Categori:Cerrig|Llundain]] |
Fersiwn yn ôl 21:18, 24 Mawrth 2021
Math | clogfaen |
---|---|
Ardal weinyddol | Dinas Llundain |
Sefydlwyd | |
Daearyddiaeth | |
Lleoliad | Cannon Street |
Sir | Llundain Fwyaf (Sir seremonïol) |
Gwlad | Lloegr |
Cyfesurynnau | 51.5115°N 0.0895°W |
Cod OS | TQ3267580909 |
Statws treftadaeth | adeilad rhestredig Gradd II* |
Manylion | |
Deunydd | oolite |
Carreg hynafol yn Ninas Llundain yw Carreg Llundain (Saesneg: London Stone), y dywedir y defnyddiai'r Rhufeiniaid hi fel y man cychwyn i fesur pob pellter yn nhalaith Britannia. Mae wedi'i gosod o fewn fframwaith carreg gyda gril haearn arno ar fur adeilad siop yn Stryd Cannon, yn Ninas Llundain.
Hanes a thraddodiad
Ni wyddys os ydyw'r stori amdani yn wir neu beidio am fod hanes cynnar y garreg yn ddirgelwch, ond mae gan y garreg hanes a thraddodiad hir. Ers canrifoedd mae wedi cael ei ystyried yn ganolog i fodolaeth Llundain ei hun. Byddai pobl yn trafod busnes a thyngu llwon yno. Roedd datganiadau swyddogol yn cael eu cyhoeddi yno hefyd. Dywedir fod Jack Cade, arweinydd gwrthryfel y werin yn erbyn Harri VI o Loegr yn 1450, wedi taro ei gleddyf ar y garreg fel symbol o sofraniaeth pan gyrhaeddodd ei luoedd y ddinas; ar ôl gwneud hynny, cyhoeddodd ei hun yn "Arglwydd y Ddinas".
Symudwyd y garreg o'i safle gwreiddiol yng nghanol Stryd Canon. Dywedir ei fod yn garreg fwy sylweddol yn y gorffennol. Cafodd ei gosod ym mur Eglwys St Swithin a goroesodd fomio'r eglwys honno yn yr Ail Ryfel Byd, heb niwed.
Cysylltir y garreg â diogelwch dinas Llundain ei hun; yn ôl yr hen ddihareb, "So long as the stone of Brutus is safe, so long shall London flourish".[1] Cyfeiriad yw hyn at y chwedl am sefydlu Llundain ('Caerdroea Newydd') gan Frutus, yn ôl yr Historia Regum Britanniae gan Sieffre o Fynwy; daeth pobl i gredu fod y garreg yn perthyn i'r allor a gododd Brutus yn Llundain, yn ôl y ffug-hanes.
Yn ddiweddar, penderfynwyd dymchwel yr adeilad a bu dyfodol y garreg yn ansicr. Bwriedir ei diogelu dros dro yn Amgueddfa Llundain.