Yr Aifft: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
gwybodlen newydd |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen lle| |
{{Gwybodlen lle| |
||
| banergwlad = [[File:Flag of Egypt.svg|170px]] |
|||
| gwlad={{banergwlad|Yr Aifft}} |
|||
}} |
|||
Gwlad Arabaidd yng [[Gogledd Affrica|Ngogledd Affrica]], rhan o'r [[Y Dwyrain Canol|Dwyrain Canol]], yw '''Gweriniaeth Arabaidd yr Aifft''' neu'r '''Aifft''' ([[Arabeg]] '''مصر''', sef ''Misr'', neu ''Másr'' yn [[Tafodiaith|dafodiaith]] yr Aifft). Er bod y wlad yn Affrica, cyfrifir [[Gorynys Sinai]], i'r dwyrain o [[Camlas Suez|Gamlas Suez]], yn rhan o [[Asia]]. Mae rhan fwyaf o bobl yr Aifft yn byw ar lannau [[Afon Nîl]] (40,000 km²). Ond mae'r rhan fwyaf o'r wlad yn rhan o [[Diffeithwch|ddiffeithdir]] y [[Sahara]], ac felly â dwysedd poblogaeth isel iawn. |
Gwlad Arabaidd yng [[Gogledd Affrica|Ngogledd Affrica]], rhan o'r [[Y Dwyrain Canol|Dwyrain Canol]], yw '''Gweriniaeth Arabaidd yr Aifft''' neu'r '''Aifft''' ([[Arabeg]] '''مصر''', sef ''Misr'', neu ''Másr'' yn [[Tafodiaith|dafodiaith]] yr Aifft). Er bod y wlad yn Affrica, cyfrifir [[Gorynys Sinai]], i'r dwyrain o [[Camlas Suez|Gamlas Suez]], yn rhan o [[Asia]]. Mae rhan fwyaf o bobl yr Aifft yn byw ar lannau [[Afon Nîl]] (40,000 km²). Ond mae'r rhan fwyaf o'r wlad yn rhan o [[Diffeithwch|ddiffeithdir]] y [[Sahara]], ac felly â dwysedd poblogaeth isel iawn. |
||
Llinell 25: | Llinell 28: | ||
* [[Yr Eglwys Goptaidd]] |
* [[Yr Eglwys Goptaidd]] |
||
* [[Yr Hen Aifft]] |
* [[Yr Hen Aifft]] |
||
⚫ | |||
{{Gwledydd Arabaidd}} |
{{Gwledydd Arabaidd}} |
||
Llinell 30: | Llinell 35: | ||
{{eginyn yr Aifft}} |
{{eginyn yr Aifft}} |
||
⚫ | |||
{{DEFAULTSORT:Aifft, Yr}} |
{{DEFAULTSORT:Aifft, Yr}} |
||
Llinell 39: | Llinell 42: | ||
[[Categori:Aelod-wladwriaethau'r Undeb Affricanaidd]] |
[[Categori:Aelod-wladwriaethau'r Undeb Affricanaidd]] |
||
[[Categori:Gogledd Affrica]] |
[[Categori:Gogledd Affrica]] |
||
[[Categori:Gwledydd Affrica]] |
|||
[[Categori:Gwledydd y Dwyrain Canol]] |
[[Categori:Gwledydd y Dwyrain Canol]] |
||
[[Categori:Gwledydd a thiriogaethau Arabeg]] |
[[Categori:Gwledydd a thiriogaethau Arabeg]] |
Fersiwn yn ôl 21:33, 27 Awst 2020
Arwyddair | مصر أمّ الدنيا |
---|---|
Math | gwladwriaeth sofran, Gwlad drawsgyfandirol, un o wledydd môr y canoldir, gwlad |
Enwyd ar ôl | Ptah, Mizraim |
Prifddinas | Cairo |
Poblogaeth | 94,798,827 |
Sefydlwyd | |
Anthem | Bilady, Bilady, Bilady |
Pennaeth llywodraeth | Mostafa Madbouly |
Cylchfa amser | UTC+2, UTC+03:00 |
Iaith/Ieithoedd swyddogol | Arabeg |
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | Gogledd Affrica, Y Dwyrain Canol, De-orllewin Asia |
Gwlad | Yr Aifft |
Arwynebedd | 1,010,407.87 ±0.01 km² |
Gerllaw | Y Môr Canoldir, Afon Nîl, Y Môr Coch |
Yn ffinio gyda | Swdan, Libia, Israel, Gwladwriaeth Palesteina, Bir Tawil |
Cyfesurynnau | 27°N 29°E |
Gwleidyddiaeth | |
Corff deddfwriaethol | Parliament of Egypt |
Swydd pennaeth y wladwriaeth | Llywydd yr Aifft |
Pennaeth y wladwriaeth | Abdel Fattah el-Sisi |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | Prif Weinidog yr Aifft |
Pennaeth y Llywodraeth | Mostafa Madbouly |
Ariannol | |
Cyfanswm CMC (GDP) | $424,672 million, $476,748 million |
Arian | punt yr Aifft |
Cyfartaledd plant | 3.338 |
Mynegai Datblygiad Dynol | 0.731 |
Gwlad Arabaidd yng Ngogledd Affrica, rhan o'r Dwyrain Canol, yw Gweriniaeth Arabaidd yr Aifft neu'r Aifft (Arabeg مصر, sef Misr, neu Másr yn dafodiaith yr Aifft). Er bod y wlad yn Affrica, cyfrifir Gorynys Sinai, i'r dwyrain o Gamlas Suez, yn rhan o Asia. Mae rhan fwyaf o bobl yr Aifft yn byw ar lannau Afon Nîl (40,000 km²). Ond mae'r rhan fwyaf o'r wlad yn rhan o ddiffeithdir y Sahara, ac felly â dwysedd poblogaeth isel iawn.
Mae'r wlad yn enwog am ei hanes hynafol a'i hadeiladau trawiadol o gyfnod yr Hen Aifft er enghraifft pyramidiau Cheops (Khufu) a Khafre, Teml Karnak, Dyffryn y Brenhinoedd a lleoedd eraill. Heddiw, ystyrir mai'r Aifft yw canolbwynt gwleidyddol a diwylliannol y Byd Arabaidd.
Yn dilyn 18 diwrnod o brotestio ledled y wlad ymddiswyddodd yr Arlywyd Hosni Mubarak sydd yn briod gyda hanner Cymraes, Suzanna Mubarak ar 11 Chwefror, 2011 gan drosglwyddo pwer y wlad i'r Llu Arfog.
Daearyddiaeth
Hanes
Yr Hen Aifft
- Prif: Yr Hen Aifft
Roedd yr Hen Aifft yn wareiddiad a ddatblygodd ar hyd canol a rhan isaf Afon Nîl o tua 3150 C.C. hyd nes iddi ddod yn dalaith Rufeinig Aegyptus yn 31 C.C. Roedd yn ymestyn tua'r de o aber Afon Nîl hyd at Jebel Barkal ger y pedwerydd cataract. Ar brydiau roedd yr Aifft yn rheoli tiriogaethau ehangach.
Iaith a Diwylliant
Arabeg yw'r iaith swyddogol yn yr Aifft. Hyd at yr 16 ganrif, siaradid hefyd yr iaith Gopteg yno, disgynydd iaith yr Hen Aifft (yr Hen Eiffteg).
Economi
Gweler hefyd
|
|