Elfen Grŵp 15: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: an:Grupo d'o nitrochén
B cat
Llinell 61: Llinell 61:
[[Categori:Anfetel]]
[[Categori:Anfetel]]
[[Categori:Elfennau cemegol]]
[[Categori:Elfennau cemegol]]
[[Categori:Cemeg Anorganig]]
[[Categori:Cemeg anorganig]]
[[Categori:Rhestrau gwyddonol]]
[[Categori:Rhestrau gwyddonol]]



Fersiwn yn ôl 17:50, 23 Awst 2011

Grŵp → 15
↓ Cyfnod
2 7
N
3 15
P
4 33
As
5 51
Sb
6 83
Bi
7 115
Uup

Grŵp pymtheg elfen yn y tabl cyfnodol ydy Grŵp 15, neu'r grŵp nitrogen. Yn nhrefn safonnol IUPAC mae grŵp 15 yn cynnwys:
nitrogen (N) (sy'n anfetel), ffosfforws (P) (anfetel), arsenig (As) (meteloid}, antimoni (Sb) (meteloid}, bismwth (Bi) (metel tlawd) ac ununpentiwm (Uup) (metel tlawd), mae'n debyg.

Mae IUPAC yn ei alw'n swyddogol efo'r teitl Grŵp 15. Yr hen enw i'r grŵp oedd Grŵp VB a Grŵp VA.[1]

Mae patrwm yr electronnau rhwng aelodau unigol y teulu yn debyg iawn i'w gilydd, yn enwedig ar du allan y gragen, ac oherwydd hyn mae eu hymddygiad cemegol yn debyg i'w gilydd:

Z Elfen Nifer yr electronnau
7 nitrogen 2, 5
15 ffosfforws 2, 8, 5
33 arsenig 2, 8, 18, 5
51 antimoni 2, 8, 18, 18, 5
83 bismwth 2, 8, 18, 32, 18, 5
115 ununpentiwm 2, 8, 18, 32, 32, 18, 5

Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; 2 electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .

Yr elfen bwysicaf, mae'n debyg, yn y teulu hwn o elfennau ydy nitrogen (symbol cemegol N) sef prif elfen yr aer sydd o'n cwmpas.


Casgliad o rai o'r elfennau o'r grŵp nitrogen.

Cyfeiriadau

  1. Fluck, E. New notations in the periodic table. Pure & App. Chem. 1988, 60, tud 431-436.[1]