Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Tŷ'r Cyffredin Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon
Tŷ'r Cyffredin Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon
	57ain Senedd y DU
Gwybodaeth gyffredinol
Math	Tŷ Isaf Senedd y Deyrnas Unedig
Arweinyddiaeth
Llefarydd y Tŷ	Syr Lindsay Hoyle ; ers 4 Tachwedd 2019
Prif Weinidog	Boris Johnson, Ceidwadwyr ; ers 24 Gorffennaf 2019
Arweinydd yr Wrthblaid	Syr Keir Starmer, Llafur ; ers 4 Ebrill 2020
Cyfansoddiad
Aelodau	650
Grwpiau gwleidyddol	Llywodraeth y DU Ceidwadwyr (364); Yr Wrthblaid Llafur (202); Eraill Plaid Cenedlaethol yr Alban (48); Democratiaid Rhyddfrydol (11); Plaid yr Unoliaethwyr Democrataidd (8); Plaid Cymru (3); SDLP (2); Y Blaid Werdd (1); Alliance Party (1); Annibynnol (2); Ymatalwyr Sinn Féin (7); Llefarydd Llefarydd y Tŷ Lindsay Hoyle;
Hyd tymor	Mwyafr. o 5 mlynedd
Etholiadau
System bleidleisio	Y cyntaf i'r felin
Etholiad diwethaf	12 Rhagfyr 2019
Etholiad nesaf	Cyn neu ar 2 Mai 2024
Newid ffiniau	Y Comisiwn Ffiniau
Man cyfarfod
	Siambr Tŷ'r Cyffredin; Palas San Steffan; Dinas San Steffan; Llundain; Y Deyrnas Unedig
Gwefan
	Tŷ'r Cyffredin

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 00:01, 23 Gorffennaf 2020

Mae AS (DU) yn cyfeirio yma. Am ystyron eraill, gweler AS (gwahaniaethu)

Siambr isaf Senedd y Deyrnas Unedig yw Tŷ'r Cyffredin. Mae'n cynnwys 650 o aelodau (aelodau seneddol neu ASau), wedi'u hethol drwy system 'cyntaf i'r felin' bob pum mlynedd neu yn gynharach os datodir y tŷ gan y prif weinidog ynghynt na hynny. Lindsay Hoyle yw'r Llefarydd presennol.

Sefydlwyd Tŷ Cyffredin Lloegr rywbryd yn y 14g gan newid ei henw i 'Dŷ' Cyffredin Prydain Fawr' wedi uno'r Alban a Lloegr yn 1707, a newid unwaith eto yn y 19g i 'Tŷ'r Cyffredin Prydain Fawr ac Iwerddon' wedi'r Ddeddf Uno gydag Iwerddon. Bathwyd y term presennol yn 1922.

Dan Ddeddf 1911, lleihawyd grym Tŷ'r Arglwyddi i wrthod penderfyniadau Tŷ'r Cyffredin. Mae'r Llywodraeth yn swyddogol yn ddarostyngedig i Dŷ'r Arglwyddi - o ran cyfrifoldeb.

Erys y Prif Weinidog yn ei swydd tra bod ganddo/i gefnogaeth mwyafrif aelodau Tŷ'r Cyffredin. Rhoddir sêl bendith ar y Prif Weinidogaeth gan Frenhines y DU; mae'r person hwn fel arfer yn arweinydd y blaid fwyaf, ond nid o angenrheidrwydd. Gelwir arweinydd yr ail blaid fwyaf yn 'Arweinydd Gwrthblaid Ei Mawrhydi'. Ers 1963, drwy gonfensiwn, mae'r Prif Weinidog yn aelod o Dŷ'r Cyffredin yn hytrach na Thŷ'r Arglwyddi.

Daw'r enw 'Cyffredin' (neu 'commons') o'r gair Saesneg communes, sef gwahanol 'gymunedau' oddi fewn i'r Tŷ.^[2]

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ Current State of the Parties – UK Parliament. Adalwyd 12 Mawrth 2015.
↑ Pollard, A.F. (1920). The Evolution of Parliament. Longmans. tt. 107–08.

[1] Current State of the Parties – UK Parliament. Adalwyd 12 Mawrth 2015.

[2] Pollard, A.F. (1920). The Evolution of Parliament. Longmans. tt. 107–08.

[1]

[2]

@@ Llinell 26: / Llinell 26: @@
 |election3          = 4 Ebrill 2020
 |members            = 650
-|structure1         = UK House of Commons 2019.svg
+|structure1         = UK House of Commons 2020.svg
 |structure1_res     = 280px
 |political_groups1  = '''[[Llywodraeth y Deyrnas Unedig|Llywodraeth y DU]]'''
-* {{colorbox|{{Conservative Party (UK)/meta/color}}}} [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadwyr]] (365)<ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/current-state-of-the-parties/ Current State of the Parties – UK Parliament]. Adalwyd 12 Mawrth 2015.</ref>
+* {{colorbox|{{Conservative Party (UK)/meta/color}}}} [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Ceidwadwyr]] (364)<ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/current-state-of-the-parties/ Current State of the Parties – UK Parliament]. Adalwyd 12 Mawrth 2015.</ref>
 '''Yr Wrthblaid'''
 * {{colorbox|{{Labour Party (UK)/meta/color}}}} [[Y Blaid Lafur (DU)|Llafur]] (202)
 '''Eraill'''
-* {{colorbox|{{Scottish National Party/meta/color}}}} [[Plaid Cenedlaethol yr Alban]] (47)
+* {{colorbox|{{Scottish National Party/meta/color}}}} [[Plaid Cenedlaethol yr Alban]] (48)
 * {{colorbox|{{Liberal Democrats/meta/color}}}} [[Democratiaid Rhyddfrydol]] (11)
 * {{colorbox|{{Democratic Unionist Party/meta/color}}}} [[Plaid yr Unoliaethwyr Democrataidd]] (8)
-* {{colorbox|{{Plaid Cymru/meta/color}}}} [[Plaid Cymru]] (4)
+* {{colorbox|#008142}} [[Plaid Cymru]] (3)
-* {{colorbox|{{Social Democratic and Labour Party/meta/color}}|border=darkgray}} [[Social Democratic and Labour Party|SDLP]] (2)
+* {{colorbox|#2AA82C}} [[Social Democratic and Labour Party|SDLP]] (2)
-* {{colorbox|{{Alliance Party of Northern Ireland/meta/color}}|border=darkgray}} [[Alliance Party of Northern Ireland|Alliance Party]] ([[Stephen Farry|1]])
 * {{colorbox|{{Green Party of England and Wales/meta/color}}}} [[Plaid Werdd Cymru a Lloegr|Y Blaid Werdd]] [[Caroline Lucas|(1)]]
-* {{colorbox|{{Independent/meta/color}}}} Annibynnol ([[Neale Hanvey|1]])
+* {{colorbox|{{Alliance Party of Northern Ireland/meta/color}}|border=darkgray}} [[Alliance Party of Northern Ireland|Alliance Party]] ([[Stephen Farry|1]])
+* {{colorbox|{{Independent/meta/color}}}} Annibynnol (2)
 '''Ymatalwyr'''
 * {{colorbox|{{Sinn Féin/meta/color}}}} [[Sinn Féin]] (7)
 '''Llefarydd'''
-* {{colorbox|{{Speaker of the House of Commons (United Kingdom)/meta/color}}}} [[Llefarydd Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Llefarydd y Tŷ]] [[Lindsay Hoyle]]|<nowiki>(1)]]</nowiki>
+* {{colorbox|#000000}} [[Llefarydd Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Llefarydd y Tŷ]] [[Lindsay Hoyle]]|<nowiki>(1)]]</nowiki>
 :Dirprwy Lefarwyr (3)
 |term_length        = Mwyafr. o 5 mlynedd