Diwan

Logo Diwan

Mudiad ysgolion Llydaweg yn Llydaw yw Diwan (/ˈdiwɑ̃n/ "hedyn"). Gweithreda y tu allan i gyfundrefn addysgol ganolog Ffrainc am fod Diwan yn dysgu'n gyfan gwbl trwy gyfrwng y Llydaweg.

Hanes

Crëwyd yr ysgol Diwan gyntaf yn Lambaol-Gwitalmeze (Ffrangeg Lampaul-Ploudalmézeau) ger Brest, yn 1977, o ganlyniad i'r galw am addysg trwy gyfrwng yr iaith. Mae'r ysgolion yn trochi'r plant yn yr iaith, yn debyg i ysgolion penodedig Cymraeg, ac roedd 2,200 o ddisgyblion yn mynd i ysgolion Diwan ar draws Llydaw yn 2005. Agorodd yr ysgol Diwan gyntaf ym Mharis ym mis Medi 2004. Erbyn Medi 2012 mae ffigyrau a gyhoeddwyd yn "le Telegramme-Finisterre" yn dangos bod 14.709 yn derbyn addysg dwyieithog Llydaweg-Ffrangeg; rhyw 3.625 ohonynt efo ysgolion Diwan; 6.260 efo Div Yezh (dan y llywodraeth); a 4.824 efo Dihun (ysgolion Catholig), mae hyn yn golygu cynnydd o 35% dros y tair blynedd diwethaf.

Yn erbyn Diwan

Mae rhai o bobl sy'n agos at lywodraeth Ffrainc yn siarad yn amal yn erbyn ysgolion Diwan, fel yr aelod seneddol sosialaidd (hen drotskydd) Jean-Luc Mélenchon neu'r awdures ffrangeg Françoise Morvan.

30 mlynedd o fodolaeth

Cafodd Diwan ei 30ain penblwydd yn 2008 yn Karaez, yng nghanol Llydaw.

Dolenni allanol

• Safle We Diwan (Llydaweg a Ffrangeg)
• (Saesneg) Learning the real local lingo can be child's play, Daily Telegraph, 14 June 2006
• http://www.letelegramme.com/ig/generales/regions/finistere/enseignement-bilingue-effectifs-en-hausse-de-35-en-trois-ans-29-09-2010-1065088.php