Deva (Hindŵaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: af, ar, bg, ca, da, de, es, fa, fr, he, hi, id, it, ja, ko, ml, nl, pl, pt, ru, sv, uk, zh |
|||
Llinell 58: | Llinell 58: | ||
{{eginyn Hindŵaeth}} |
{{eginyn Hindŵaeth}} |
||
[[af:Dêwa]] |
|||
[[ar:ديڤا]] |
|||
[[bg:Дева (индуизъм)]] |
|||
[[ca:Deva]] |
|||
[[da:Deva (hinduisme)]] |
|||
[[de:Deva (Gott)]] |
|||
[[en:Deva (Hinduism)]] |
[[en:Deva (Hinduism)]] |
||
[[es:Deva (religión)]] |
|||
[[fa:دیو]] |
|||
[[fr:Deva (divinité)]] |
|||
[[he:דאוואס]] |
|||
[[hi:देवता]] |
|||
[[id:Dewa (Hindu)]] |
|||
[[it:Deva]] |
|||
[[ja:デーヴァ]] |
|||
[[ko:데바 (힌두교)]] |
|||
[[ml:ദേവൻ]] |
|||
[[nl:Deva (godheid)]] |
|||
[[pl:Dewa]] |
|||
[[pt:Deva]] |
|||
[[ru:Дева (индуизм)]] |
|||
[[sv:Deva (mytologi)]] |
|||
[[uk:Дева]] |
|||
[[zh:提婆]] |
Fersiwn yn ôl 07:18, 4 Awst 2011
- Gweler hefyd Deva (gwahaniaethu).
Enw Sansgrit sy'n golygu duw neu fod dwyfol yw Deva (Devanagari देव). Gallai olygu ysbryd, duw, bod dwyfol, angel neu fod goruwchnaturiol o natur ddaionus yn ôl y cyd-destun. Yn y Veda maent yn gwrthwynwbwyr i'r Asuras "drygionus".
Etymoleg
Credir fod y gair yn tarddu o'r gair Proto-Indo-Ewropeg tybiedig *deiwos, yn golugu "dwyfol" neu "ddisglair", o'r gwraidd *diw "disgleirio" (enw a gysylltir a'r awyr). Devi "duwies" yw'r ffurf fenywaidd. Gallai hefyd fod yn gysylltiedig a'r gair *diif "chwarae" (cf. Cymraeg 'difyrwch').
Y gair cytrad yn Avesteg yw daeva. Yn Zoroastriaeth, ma'r daevas yn greaduriaid drygionus a ffiaidd, ond nid ydynt yn cael eu portreadu felly yn y testunau hynaf.
Mae geiriau cytras eraill yn cynnwys Dievas mewn Lithwaneg, y Tiwaz Germanaidd, a'r gair Lladin deus "duw" a divus "dwyfol" (cf. Cymraeg, Duw a 'dwyfol').
Cytras hefyd yw *Dyeus Duw'r Awyr yr Indo-Ewropeaid, cf. Sansgrit Dyaus.
Devas traddodiad y Veda
Duwiau:
- Agni
- Indra
- Savitr
- Vayu
- Varuna
- Marut
- Aditya
- Rudra
- Vishnu
- Brahma
- Pusha
- Brihaspati
- Ashvin
- Vishvedava
- Prithvi
- Dyaus
- Antariksha
- Dishas
- Moordha
- Prajapati
Y prif dduwiesau sy'n deillio o'r dduwiesau Devi yw: