Bwa (pensaernïaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: et:Kaar |
JAnDbot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.5.2) (robot yn ychwanegu: el:Αψίδα yn newid: et:Kaar (arhitektuur) |
||
Llinell 23: | Llinell 23: | ||
[[da:Bue (bygningsdel)]] |
[[da:Bue (bygningsdel)]] |
||
[[de:Bogen (Architektur)]] |
[[de:Bogen (Architektur)]] |
||
[[el:Αψίδα]] |
|||
[[en:Arch]] |
[[en:Arch]] |
||
[[eo:Arko (arkitekturo)]] |
[[eo:Arko (arkitekturo)]] |
||
[[es:Arco (arquitectura)]] |
[[es:Arco (arquitectura)]] |
||
[[et:Kaar]] |
[[et:Kaar (arhitektuur)]] |
||
[[eu:Arku (arkitektura)]] |
[[eu:Arku (arkitektura)]] |
||
[[fa:تاق قوسی]] |
[[fa:تاق قوسی]] |
Fersiwn yn ôl 08:56, 3 Awst 2011
Bwa mewn pensaernïaeth yw'r term a ddefnyddir ar gyfer adeiladwaith sydd yn gallu cymeryd pwysau sylweddol uwch ei ben gyda lle gwag oddi tanodd.
Ymddangosodd y bwa am y tro cyntaf yn yr ail fileniwn CC, ym Mesopotamia wedi eu hadeiladu o frics. Adeiladwyd hwy hefyd gan y Babiloniaid, mae Porth Ishtar yn enghraifft enwog. Lledaenodd y wybodaeth i Ewrop a chafodd y bwa ei ddefnyddio gan y Groegiaid a'r Rhufeiniaid.
Roedd y bwa Rhufeinig yn hanner crwn gyda nifer anghydrif o friciau neu feini. Trwy hyn gellir cael maen clo yng nghanol y bwa. Dilynwyd hyn gan ddatblygiad y bwa ar ffurf pig, a ddefnyddid mewn pensaernïaeth Islamaidd ac mewn pensaernïaeth Gothig yn Ewrop. Mae'r math yma o fwa yn gryfach na bwa ar hanner cylch. Y ffurf gryfaf ar fwa yw'r bwa parabolig; defnyddiwyd y math yma ar fwa gan y pensaer Antoni Gaudí o Gatalonia.