Ffordd Rufeinig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: be-x-old, bg, he, no, ru, sk, tr yn newid: en, sv |
|||
Llinell 31: | Llinell 31: | ||
{{eginyn Rhufain}} |
{{eginyn Rhufain}} |
||
[[be-x-old:Рымскія дарогі]] |
|||
[[bg:Римски път]] |
|||
[[ca:Via romana]] |
[[ca:Via romana]] |
||
[[de:Römerstraße]] |
[[de:Römerstraße]] |
||
[[en:Roman |
[[en:Roman roads]] |
||
[[es:Calzada romana]] |
[[es:Calzada romana]] |
||
[[fr:Voie romaine]] |
[[fr:Voie romaine]] |
||
[[gl:Vía romana]] |
[[gl:Vía romana]] |
||
[[he:הדרכים ברומא העתיקה]] |
|||
[[it:Strade romane]] |
[[it:Strade romane]] |
||
[[ja:ローマ街道]] |
[[ja:ローマ街道]] |
||
Llinell 42: | Llinell 45: | ||
[[lv:Romiešu ceļš]] |
[[lv:Romiešu ceļš]] |
||
[[nl:Heerweg]] |
[[nl:Heerweg]] |
||
[[no:Romersk vei]] |
|||
[[pl:Drogi rzymskie]] |
[[pl:Drogi rzymskie]] |
||
[[pt:Estrada romana]] |
[[pt:Estrada romana]] |
||
[[ru:Римские дороги]] |
|||
[[sk:Rímske cesty]] |
|||
[[sl:Rimska cesta]] |
[[sl:Rimska cesta]] |
||
[[sv: |
[[sv:Romerska vägar]] |
||
[[tr:Antik Roma yolları]] |
|||
[[wa:Voye rominne]] |
[[wa:Voye rominne]] |
Fersiwn yn ôl 05:46, 18 Gorffennaf 2011
Ffordd Rufeinig yw'r term a ddefnyddir am ffordd a adeiladwyd yng nghyfnod Gweriniaeth Rhufain neu Ymerodraeth Rhufain. Roedd rhwydwaith o ffyrdd yn cysylltu dinas Rhufain a gwahanol rannau o'r ymerodraeth, yn galluogi byddinoedd Rhufeinig i symud yn gyflym o le o le. Roeddynt hefyd o fudd mawr i fasnachwyr ac eraill, er mai milwrol oedd eu prif bwrpas. Hyd ar y 18fed ganrif roedd llawer ohonynt yn parhau i gael eu defnyddio.
Yn ôl Ulpianus, gellid dosbarthu ffyrdd Rhufeinig yn dri dosbarth:
- Viae publicae, consulares, praetoriae neu militares
- Viae privatae, rusticae, glareae neu agrariae
- Viae vicinales
Heblaw'r dosbarthiad yma, roedd Ulpianus hefyd yn gwahanu'r ffyrdd yn dri dosbarth o ran y dull o'u hadeiladu:
- Via terrena: Ffordd bridd.
- Via glareata: Ffordd bridd. gyda gwyneb o gerrig mân.
- Via munita: Ffordd wedi eu hadeiladu gyda sylfaeni a gwyneb o flociau cerrig.
Ffyrdd Rhufeinig pwysig
- Via Egnatia (146 CC) yn cysylltu Dyrrhachium a Byzantium
- Via Aemilia, o Rimini (Ariminum) hyd Piacenza (Placentia)
- Via Appia, (312 CC), yn cysylltu Rhufain ag Apulië (Puglia)
- Via Aurelia (241 CC), o Rufain tua'r gogledd, yn ddiweddatach ymlaen i Gâl
- Via Flaminia, i Rufain i Rimini (Ariminum)
- Via Salaria, o Rufain i arfordir dwyreiniol yr Eidal