Talaith Bolzano
.png) | |
 | |
| Math |
taleithiau'r Eidal  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl |
County of Tyrol, de |
|
| |
| Prifddinas |
Bolzano |
| Poblogaeth |
531,178 |
| Sefydlwyd |
|
| Pennaeth llywodraeth |
Arno Kompatscher |
| Cylchfa amser |
UTC+01:00, UTC+2 |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol |
Eidaleg, Almaeneg, Ladineg |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol |
Trentino-Alto Adige |
| Sir |
Trentino-Alto Adige |
| Gwlad |
 Yr Eidal |
| Arwynebedd |
7,400.43 km² |
| Yn ffinio gyda |
Tirol, Salzburg, Province of Belluno, Trentino, Rhanbarth Sondrio, Canton y Grisons |
| Cyfesurynnau |
46.5°N 11.33°E |
| Cod post |
39100, 39010–39059 |
|
IT-BZ | |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff gweithredol |
Government of South Tyrol |
| Corff deddfwriaethol |
Landtag of South Tyrol |
| Pennaeth y Llywodraeth |
Arno Kompatscher |
 | |
Talaith yng ngogledd yr Eidal yw Talaith Ymreolaethol Bolzano-Alto Adige (Eidaleg: Provincia autonoma di Bolzano-Alto Adige, Almaeneg: Autonome Provinz Bozen-Südtirol, Ladineg: Provinzia Autonòma de Balsan-Südtirol. Ffurfiwyd y dalaith o ran ddeheuol ardal hanesyddol y Tirol, a chyfeirir at yr ardal fel Alto Adige mewn Eidaleg a Südtirol mewn Almaeneg.
Mae'r dalaith yn ffurfio rhan ogleddol rhanbarth Trentino-Alto Adige. Roedd y boblogaeth yn 2006 yn 476,000. Y brifddinas yw Bolzano. Mae'r ardal yn dairieithog: Almaeneg, Eidaleg a Ladineg, gyda siaradwyr Almaeneg fel mamiaith yn y mwyafrif.
Hyd at 1918, roedd yr ardal yn rhan o Ymerodraeth Awstria, ond wedi'r Rhyfel Byd Cyntaf daeth yn rhan o'r Eidal. Yng nghyfrifiad 1910, roedd llai na 3% o'r boblogaeth yn siarad Eidaleg fel mamiaith, ond dan lywodraeth Mussolini gwnaed ymdrech fawr i Eidaleiddio'r ardal.
Y sefyllfa ieithyddol yn ôl cyfrifiad 2001 oedd:
Mae mwyafrif y boblogaeth yn siarad Almaeneg fel mamiaith mewn 103 allan o 116 cymuned y dalaith. Mewn 8 cymuned, siaradwyr Ladineg sydd yn y mwyafrif.