2025
20g - 21g - 22g
1970au 1980au 1990au 2000au 2010au - 2020au – 2030au 2040au 2050au 2060au 2070au
2020 2021 2022 2023 2024 - 2025 - 2026 2027 2028 2029 2030
 | Mae angen dyfyniadau a/neu gyfeiriadau ychwanegol ar yr erthygl hon neu ar y rhan hon o'r erthygl. Helpwch wella'r erthygl gan ychwanegu ffynonellau dibynadwy. Caiff barn heb ffynonellau ei herio a'i dileu. (Ionawr 2025) |
- Ceir hefyd: Llenyddiaeth yn 2025, 2025 mewn cerddoriaeth
2025 yw'r flwyddyn gyfredol ac mae'n nodi dychweliad Donald Trump i arlywyddiaeth yr Unol Daleithiau. Bu farw'r Pab Ffransis ac etholwyd pab newydd.
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod]_(cropped).jpg)
.jpg)
- 1 Ionawr
- Rwmania a Bwlgaria yn dod yn aelodau llawn o Gytundeb Schengen.[1]
- Gwlad Pwyl yn derbyn arlywyddiaeth Cyngor yr Undeb Ewropeaidd.
- Priodas o'r un rhyw (Priodas gyfunryw) yn dod yn gyfreithiol yn Liechtenstein.
- Wcráin yn atal nwy o Rwsia rhag llifo i Ewrop drwy'r wlad.
- Cerbyd yn cael ei yrru at dorf o bobl yn New Orleans, gan ladd 14.[2]
- 12 o bobl yn cael eu saethu yn Cetinje, Montenegro.
- 3 Ionawr – Mae'r Sais Luke Littler yn dod yn bencampwr dartiau ieuengaf y byd.[3]
- 4 Ionawr – Karl Nehammer yn cyhoeddi ei ymddiswyddiad fel Canghellor Awstria.[4]
- 6 Ionawr
- Indonesia yn ymuno a'r grwp BRICS.[5]
- Mae Justin Trudeau yn cyhoeddi ei ymddiswyddiad fel Brif Weinidog Canada.[6]
- Mae Justin Welby yn ymddeol yn swyddogol fel Archesgob Caergaint.[7]
- 7 Ionawr
- Mae daeargryn yn taro Tibet, gan ladd o leiaf 126 o bobl.
- Los Angeles sy'n profi'r tanau gwyllt mwyaf dinistriol yn ei hanes.
- 9 Ionawr – Cynhelir angladd y wladwriaeth ar gyfer Jimmy Carter, 39ain Arlywydd yr Unol Daleithiau.
- 15 Ionawr
- Yoon Suk Yeol, Arlywydd gohiriedig De Corea, yn cael ei arestio yn dilyn ei ddatganiad o gyfraith ymladd dros fis ynghynt.
- Rhyfel Gaza: Mae Israel a Hamas yn cymeradwyo cytundeb cadoediad sy'n bwriadu dod a'r rhyfel i ben, cyfnewid gwystlon Israel a charcharorion Palesteiniaid, a chaniatau cymorth rhyngwladol.
- 18 Ionawr – Mae ffrwyddrad tancer tanwydd ger Suleja, gogledd Nigeria, yn lladd 86 o bobl.
- 19 Ionawr – Mae cadoeddiad yn dod i rym rhwng Israel a Hamas.
- 20 Ionawr – Urddiad Donald Trump fel 47ain Arlywydd yr Unol Daleithiau a JD Vance fel 50fed Is-Arlywydd yr Unol Daleithiau.
- 21 Ionawr – Mae tan yn torri allan mewn gwesty yng ngrchfan sgio Twrcaidd Kartalkaya, gan ladd 76 o bobl.
- 22 Ionawr – Priodas o'r un rhyw (Priodas gynfunryw) yn dod yn gyfreithiol yng Ngwlad Tai.
- 3 Chwefror – Merch, 14 oed, yn euog o geisio llofruddio ar ôl trywanu dwy athrawes yn Ysgol Dyffryn Aman.[8]
- 28 Chwefror – Yn ystod cyfarfod yn y Tŷ Gwyn, mae'r Arlywydd Trump a'i ddirprwy JD Vance yn gweiddi ar yr Arlywydd Zelenskyy o'r Wcráin ac yn ei alw'n "anniolchgar". Cyfeiriwyd at eu gweithredoedd fel "bwlio".[9]
- 4 Mawrth – Cyhoeddir y bydd Parc Thema Oakwood yn cau ar unwaith.[10]
- 23 Mawrth – Mae Mark Carney, Prif Weinidog newydd Canada, yn galw etholiad cyffredinol yn sydyn.[11]
- 17 Ebrill
- Mae ystadegau'n datgelu bod y rhestrau aros hiraf ar gyfer triniaethau GIG wedi'u cynllunio wedi gostwng mwy na chwarter ym mis Chwefror 2025.[12]
- Mae damwain car cebl yng Nghastellamare di Stabia, yr Eidal, yn lladd pedwar teithiwr[13]
- 26 Ebrill – Angladd Pab Ffransis, Pab ers 2013, sy wedi marw ar 21 Ebrill 2025[14][15][16]
Mai
[golygu | golygu cod]- 4 Mai – Mae Mark J. Williams yn dod y dyn hynaf erioed i chwarae yn rownd derfynol Pencampwriaeth Snwcer y Byd[17]
- 8 Mai – Etholwyd Pab Leo XIV[18]
- 17 Mai – Cystadleuaeth Cân Eurovision 2025 [19]
- 18 Mai – Urddiad Pab Leo XIV yn Y Fatican [20][21]
- 19 Mai – Mae Jamie Wallis, cyn AS Pen-y-bont ar Ogwr, yn pledio'n ddieuog yn y llys i aflonyddu ar ei gyn-wraig. Mae Wallis bellach yn mynd wrth yr enw "Katie".[22]
- 26 - 31 Mai – Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Dur a Môr 2025[23]
Mehefin
[golygu | golygu cod]- 1 Mehefin – Etholwyd Karol Nawrocki yn Arlywydd Gwlad Pwyl.[24]
- 7 Gorffennaf – Deddf y Gymraeg ac Addysg (Cymru) 2025 Cydsyniad Brenhinol i'r Ddeddf [25]
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]Ionawr
[golygu | golygu cod]
.jpg)
- 1 Ionawr – Sally Oppenheim, 96, gwleidydd Ceidwadol[26]
- 3 Ionawr – La Chunga, 87, arlunydd a dawnsiwraig fflamenco[27]
- 4 Ionawr
- Eleanor Maguire, 54, gwyddonydd[28]
- Jenny Randerson, 76, gwleidydd, Dirprwy Brif Weinidog Cymru[29]
- 5 Ionawr – Philippa Blair, 79, arlunydd[30]
- 7 Ionawr
- Geraint H. Jenkins, 78, hanesydd, academydd[31]
- Jean-Marie Le Pen, 96, gwleidydd[32]
- 14 Ionawr – Tony Slattery, 65, actor a digrifwr[33]
- 15 Ionawr
- Linda Nolan, 65, cantores, actores a phersonoliaeth teledu[34]
- David Lynch, 78, cyfarwyddwr ffilm a theledu[35]
- 16 Ionawr – Fonesig Joan Plowright, 95, actores[36]
- 17 Ionawr - Denis Law, 84, pel-droediwr[37]
- 21 Ionawr – Jo Baer, 95, arlunydd[38]
- 22 Ionawr – Michael Longley, 85, bardd[39]
- 30 Ionawr - Marianne Faithfull, 78, cantores ac actores[40]
Chwefror
[golygu | golygu cod].jpg)
- 4 Chwefror - Aga Khan IV, 88
- 7 Chwefror - Dafydd Elis-Thomas, 78, gwleidydd[41]
- 24 Chwefror - Roberta Flack, cantores, 88[42]
Mawrth
[golygu | golygu cod]- 3 Mawrth – Geraint Jarman, cerddor, 74[43]
- 8 Mawrth – Athol Fugard, dramodydd o Dde Affrica, 92[44]
- 29 Mawrth – Richard Chamberlain, actor ffilm a theledu, 90[45]
- 30 Mawrth – Betty Webb, torrwr cod, 101[46]
Ebrill
[golygu | golygu cod].jpg)
- 1 Ebrill – Val Kilmer, actor, 65[47]
- 5 Ebrill – Nesta Wyn Jones, bardd, 78/9[48]
- 8 Ebrill – Svetlana Gerasimenko, gwyddonydd, 80[49]
- 13 Ebrill – Mario Vargas Llosa, nofelydd, gwleidydd, 89[50]
- 21 Ebrill – Pab Ffransis, 88[16]
- 29 Ebrill – Mike Peters, cerddor, 66 (canser)[51]
Mai
[golygu | golygu cod]- 24 Mai – Alan Yentob, cyflwynydd teledu, 78[52]
Mehefin
[golygu | golygu cod]- 29 Mehefin – Stuart Burrows, canwr opera, 92[53]
Gorffennaf
[golygu | golygu cod]- 9 Gorffennaf – Iris Williams, cantores, 79[54]
- 16 Gorffennaf – Connie Francis, cantores, 87[55]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Borders open: Bulgaria and Romania celebrate joining Schengen Area". Euronews (yn Saesneg). 1 January 2025. Cyrchwyd 1 Ionawr 2025.
- ↑ "Ten dead after vehicle drives into large crowd in New Orleans, authorities say" (yn Saesneg). BBC News. 1 Ionawr 2025. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 1 Ionawr 2025. Cyrchwyd 1 Ionawr 2025.
- ↑ "Littler a chwaraewyr dartiau gorau'r byd yng Nghaerdydd". BBC Cymru Fyw. Cyrchwyd 28 Ebrill 2025.
- ↑ "Austrian Chancellor Nehammer says he will resign after talks on forming a new government fail" (yn Saesneg). Associated Press. 4 Ionawr 2025. Cyrchwyd 4 Ionawr 2025.
- ↑ "Indonesia joins BRICS group of emerging economies" (yn Saesneg). Al Jazeera English. Cyrchwyd 9 Ionawr 2025.
- ↑ "Canada: Justin Trudeau yn cyhoeddi ei ymddiswyddiad ar ôl bron i 10 mlynedd mewn grym". entrevue.fr. 6 Ionawr 2025. Cyrchwyd 8 Ionawr 2025.
- ↑ "Diwrnod olaf Justin Welby yn Archesgob Caergaint wedi ei ymddiswyddiad". newyddion.s4c.cymru. 2025-01-06. Cyrchwyd 2025-01-06.
- ↑ Meleri Williams (3 Chwefror 2025). "'Ysgol Dyffryn Aman: Merch, 14, yn euog o geisio llofruddio". BBC Cymru Fyw. Cyrchwyd 9 Chwefror 2025.
- ↑ David Smith (28 Chwefror 2025). "Diplomacy dies on live TV as Trump and Vance gang up to bully Ukraine leader". Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 4 Mawrth 2025.
- ↑ "Parc antur mwyaf Cymru, Oakwood i gau ar unwaith". BBC Cymru Fyw. 4 Mawrth 2025. Cyrchwyd 28 Ebrill 2025.
- ↑ "Prif Weinidog newydd Canada yn galw etholiad cynnar". Newyddion S4C. 23 Mawrth 2025. Cyrchwyd 1 Ebrill 2025.
- ↑ Owain Clarke (17 Ebrill 2025). "Hospital waiting times fall for third month". BBC News (yn Saesneg). Cyrchwyd 19 Ebrill 2025.
- ↑ "Dau o Brydain wedi marw mewn damwain car cebl yn Yr Eidal". Newyddion S4C. 18 Ebrill 2025. Cyrchwyd 18 Ebrill 2025.
- ↑ Crawley, William (26 Ebrill 2025). "A simple wooden coffin amidst extraordinary opulence". BBC News (yn Saesneg).
- ↑ Starcevic, Seb (21 Ebrill 2025). "What happens after Pope Francis' death". Politico (yn Saesneg). Cyrchwyd 26 Ebrill 2025.
- ↑ 16.0 16.1 "Vatican announces death of Pope Francis aged 88". BBC News (yn Saesneg). 21 Ebrill 2025. Cyrchwyd 21 Ebrill 2025.
- ↑ "Mark Williams yn chwarae yn rownd derfynol Pencampwriaeth Snwcer y Byd". BBC Cymru Fyw. 4 Mai 2025. Cyrchwyd 4 Mai 2025.
- ↑ "Americanwr wedi'i ethol fel Pab am y tro cyntaf". BBC Cymru Fyw. 2025-05-08. Cyrchwyd 2025-05-09.
- ↑ "Austria wins with last-minute vote". BBC News (yn Saesneg). 2025-05-18. Cyrchwyd 18 Mai 2025.
- ↑ "Cynnal seremoni urddo'r Pab Leo XIV yn Y Fatican". newyddion.s4c.cymru. 18 Mai 2025. Cyrchwyd 18 Mai 2025.
- ↑ "Pope Leo XIV to hold inaugural mass at St Peter's Square in front of 250,000". 18 Mai 2025. Cyrchwyd 18 Mai 2025.
- ↑ "Cyn-Aelod Seneddol yn pledio'n ddieuog i aflonyddu eu cyn-wraig". Golwg 360. 20 Mai 2025. Cyrchwyd 24 Mai 2025.
- ↑ "Canllaw hanfodol ar gyfer Eisteddfod yr Urdd Dur a Môr". BBC Cymru Fyw. 23 Mai 2025. Cyrchwyd 26 Mai 2025.
- ↑ "Poland election: Conservative historian Nawrocki wins presidential vote" (yn Saesneg). BBC News. 2 Mheefin 2025. Cyrchwyd 2 Mehefin 2025. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "Bil y Gymraeg ac Addysg yn derbyn Cydsyniad Brenhinol". Llywodraeth Cymru. Cyrchwyd 17 Gorffennaf 2025.
- ↑ Obituaries, Telegraph. "Baroness Oppenheim-Barnes, popular and effective consumer affairs minister under Mrs Thatcher". Telegraph. Cyrchwyd 2 January 2025.
- ↑ "Muere La Chunga, la genial bailaora descalza, a los 87 años" (yn Sbaeneg). El Mundo. 3 Ionawr 2025. Cyrchwyd 3 Ionawr 2025.
- ↑ Laura Spinney (17 Ionawr 2025). "Eleanor Maguire obituary". The Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 28 Ionawr 2025.
- ↑ "Teyrngedau i'r Farwnes Jenny Randerson". Golwg360. 6 Ionawr 2025. Cyrchwyd 6 Ionawr 2025.
- ↑ "Obituary: Artist Philippa Blair". Prifysgol Auckland (yn Saesneg). 9 Ionawr 2025. Cyrchwyd 28 Ionawr 2025.
- ↑ "Ymateb y Coleg Cymraeg i farwolaeth Yr Athro Geraint H. Jenkins". Coleg Cymraeg. 8 Ionawr 2025. Cyrchwyd 9 Ionawr 2025.
- ↑ "Hundreds of people celebrate death of Jean-Marie Le Pen in Paris". The Guardian (yn Saesneg). 2025-01-07. ISSN 0261-3077. Cyrchwyd 2025-01-15.
- ↑ Nick Smurthwaite (28 Ionawr 2025). "Obituary: Tony Slattery". The Stage (yn Saesneg). Cyrchwyd 28 Ionawr 2025.
- ↑ "Singer Linda Nolan dies aged 65". BBC News (yn Saesneg). 15 Ionawr 2025. Cyrchwyd 16 Ionawr 2025.
- ↑ Pedersen, Erik; D'Alessandro, Anthony (16 Ionawr 2025). "David Lynch Dies: 'Twin Peaks', 'Blue Velvet', 'Elephant Man' & 'Eraserhead' Visionary Was 78". Deadline Hollywood. Cyrchwyd 16 Ionawr 2025.
- ↑ "Dame Joan Plowright: Acting legend dies at 95". BBC News (yn Saesneg). 17 Ionawr 2025. Cyrchwyd 17 Ionawr 2025.
- ↑ Brian Glanville (19 Ionawr 2025). "Denis Law obituary". Guardian (yn Saesneg). Cyrchwyd 29 Ionawr 2025.
- ↑ "After establishing herself as a leading proponent of nonrepresentational art, she left it behind along with her position in the art world". New York Times (yn Saesneg). 24 Ionawr 2025. Cyrchwyd 29 Ionawr 2025.
- ↑ "Poet Michael Longley dies aged 85" (yn Saesneg). BBC News. 23 Ionawr 2025. Cyrchwyd 23 Ionawr 2025.
- ↑ Sweeting, Adam (2025-01-31). "Marianne Faithfull obituary". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077. Cyrchwyd 1 Chwefror 2025.
- ↑ "Yr Arglwydd Dafydd Elis-Thomas wedi marw yn 78 oed". BBC Cymru Fyw. 8 Chwefror 2025. Cyrchwyd 9 Chwefror 2025.
- ↑ "Roberta Flack: Killing Me Softly singer dies aged 88". BBC News (yn Saesneg). 24 Chwefror 2025. Cyrchwyd 24 Chwefror 2025.
- ↑ "Y canwr Geraint Jarman wedi marw yn 74 oed". BBC Cymru Fyw. 3 Mawrth 2025. Cyrchwyd 4 Mawrth 2025.
- ↑ {{cite web|language=en|author=Mark Lawson|url=https://www.theguardian.com/stage/2025/mar/09/athol-fugard-south-african-political-dissident-playwright-dies-aged-92%7Cwebsite=[[The Guardian|access-date=9 Mawrth 2025|title=copi archif|archive-date=2025-03-09|archive-url=https://archive.today/20250309163511/https://www.theguardian.com/stage/2025/mar/09/athol-fugard-south-african-political-dissident-playwright-dies-aged-92%7Curl-status=bot: unknown}}
- ↑ Gates, Anita (2025-03-30). "Richard Chamberlain, Actor in 'Shogun' and 'Dr. Kildare,' Dies at 90". The New York Times (yn Saesneg). ISSN 0362-4331. Cyrchwyd 30 Mawrth 2025.
- ↑ Fofana, Aida (1 Ebrill 2025). "Bletchley Park code breaker Betty Webb dead at 101" (yn Saesneg). BBC.
- ↑ "Seren Batman a Top Gun, Val Kilmer wedi marw". Newyddion S4C. 2 Ebrill 2025. Cyrchwyd 24 Mai 2025.
- ↑ "Y bardd Nesta Wyn Jones wedi marw". BBC Cymru Fyw. 2025-04-06. Cyrchwyd 6 Ebrill 2025.
- ↑ "Svetlana Gerasimenko, Astronomer Who Co-Discovered Comet, Dies in Tajikistan". en.fergana.news (yn Saesneg). Cyrchwyd 10 Ebrill 2025.
- ↑ "St Anne's Honorary Fellow and Nobel Prize Winner, Mario Vargas Llosa, has died at 89". Coleg Santes Anne, Rhydychen. Cyrchwyd 19 Ebrill 2025.
- ↑ "Cofio Mike Peters, The Alarm". BBC Cymru Fyw. 30 Ebrill 2025. Cyrchwyd 6 Mai 2025.
- ↑ Khomami, Nadia (25 Mai 2025). "Alan Yentob, former BBC executive and TV presenter, dies aged 78". The Guardian (yn Saesneg).
- ↑ "Stuart Burrows, internationally renowned opera singer, dies at 92". BBC News (yn Saesneg). BBC. 29 Mehefin 2025. Cyrchwyd 1 Gorffennaf 2025.
- ↑ "Y gantores Iris Williams wedi marw yn 79 oed". BBC Cymru Fyw. 2025-07-11. Cyrchwyd 11 Gorffennaf 2025.
- ↑ "Connie Francis, 1960s US pop star known for Pretty Little Baby, dies at 87" (yn Saesneg). The Guardian. 17 Gorffennaf 2025. Cyrchwyd 17 Gorffennaf 2025.