200 metr

Mae'r 200 metr yn gamp athletau lle fydd cystadleuwyr yn rhedeg ras sbrint. Mae'r ras yn cael ei rhedeg ar drac awyr agored gan ddechrau ar y gromlin ac yn dod i ben ar yr hyd syth olaf[1]. Mae angen cyfuniad o dechnegau i redeg y ras yn llwyddiannus. Mae'r 200m yn rhoi mwy o bwyslais ar ddygnwch cyflymder na phellteroedd sbrint byrrach wrth i athletwyr ddibynnu ar systemau ynni gwahanol yn ystod y sbrint hirach.
Campau o hyd tebyg[golygu | golygu cod]
Ras ychydig yn fyrrach, o'r enw'r stadion a oedd yn cael ei redeg ar drac syth, oedd y gamp gyntaf a gofnodwyd yn y Gemau Olympaidd hynafol.[2]
Yng ngwledydd Prydain a llefydd eraill, bu athletwyr yn rhedeg y wib 220 llathen (201.168 m) yn hytrach na'r 200 metr (218.723 llathen) [3], ond mae'r ras yma wedi dod i ben. Yr addasiad safonol a ddefnyddir i drosi amseroedd recordiau dros 220 llath i 200 m yw trwy dynnu 0.1 eiliad, ond mae dulliau trosi eraill yn bodoli
Fersiwn arall a ddaeth i ben oedd y 200 metr ar drac unionsyth. Pan ddechreuodd y Gymdeithas Athletau Amatur Rhyngwladol (a elwir bellach yn Gymdeithas Ryngwladol Cymdeithasau Athletau) i gadw recordiau'r byd yn 1912, dim ond cofnodion a osodwyd ar drac syth oedd yn gymwys i'w hystyried. Yn 1951, dechreuodd yr IAAF gydnabod recordiau a dorrwyd ar lwybr crwm. Ym 1976, cafodd y record syth ei ddileu.
Pencampwyr dwbl[golygu | golygu cod]
Mae'r ras yn denu rhedwyr o ddigwyddiadau eraill, yn bennaf y 100 metr, sy'n dymuno dyblu a hawlio'r ddau deitl. Cyflawnwyd y gamp hon gan ddynion un ar ddeg gwaith yn y Gemau Olympaidd: gan Archie Hahn ym 1904, Ralph Craig ym 1912, Percy Williams ym 1928, Eddie Tolan ym 1932, Jesse Owens ym 1936, Bobby Morrow ym 1956, Valeriy Borzov ym 1972, Carl Lewis ym 1984, ac yn fwyaf diweddar gan Usain Bolt o Jamaica yn 2008, 2012, a 2016. Mae'r "dwbl" wedi'i gyflawni gan ferched saith gwaith: gan Fanny Blankers-Koen ym 1948, Marjorie Jackson ym 1952, Betty Cuthbert ym 1956, Wilma Rudolph ym 1960, Renate Stecher ym 1972, Florence Griffith-Joyner ym 1988, ac Elaine Thompson yn 2016. Gorffennodd Marion Jones yn gyntaf yn y ddwy ras yn 2000 ond cafodd ei gwahardd yn ddiweddarach a cholli ei medalau ar ôl cyfaddef iddi gymryd cyffuriau gwella perfformiad. Cafodd Dwbl Olympaidd o 200 m a 400 m ei gyflawni gyntaf gan Valerie Brisco-Hooks ym 1984, ac yn ddiweddarach gan Michael Johnson o'r Unol Daleithiau a Marie-José Pérec o Ffrainc ym 1996. Usain Bolt yw'r unig ddyn i'w ailadrodd fel pencampwr Olympaidd, Bärbel Wöckel (née Eckert) a Veronica Campbell-Brown yw'r unig ddwy ferch sydd wedi ailadrodd y gamp fel pencampwyr Olympaidd.
Deiliaid recordiau'r byd[golygu | golygu cod]
Deiliad record byd y dynion yw Usain Bolt o Jamaica, a fu'n rhedeg 19.19 ym Mhencampwriaethau'r Byd 2009. Deiliad record byd y merched yw Florence Griffith-Joyner o'r Unol Daleithiau, a fu'n rhedeg 21.34 yn Gemau Olympaidd Haf 1988. Y pencampwyr Olympaidd cyfredol yw Usain Bolt ac Elaine Thompson (Jamaica). Pencampwyr y Byd cyfredol yw Ramil Guliyev (Twrci) a Dafne Schippers (yr Iseldiroedd).
Nid yw rasys sy'n cael eu rhedeg gyda gwynt cynorthwyol a fesurir dros 2.0 metr yr eiliad yn dderbyniol at ddibenion cofnodi recordiau.
Enillwyr medalau Olympaidd[golygu | golygu cod]
Dynion[golygu | golygu cod]
Merched[golygu | golygu cod]
Gemau | Aur | Arian | Efydd |
---|---|---|---|
1948 Llundain | Fanny Blankers-Koen ![]() |
Audrey Williamson ![]() |
Audrey Patterson ![]() |
1952 Helsinki | Marjorie Jackson ![]() |
Bertha Brouwer ![]() |
Nadezhda Khnykina-Dvalishvili ![]() |
1956 Melbourne | Betty Cuthbert ![]() |
Christa Stubnick ![]() |
Marlene Mathews ![]() |
1960 Rome | Wilma Rudolph ![]() |
Jutta Heine![]() |
Dorothy Hyman ![]() |
1964 Tokyo | Edith McGuire ![]() |
Irena Kirszenstein ![]() |
Marilyn Black ![]() |
1968 Mexico City | Irena Szewińska ![]() |
Raelene Boyle ![]() |
Jenny Lamy ![]() |
1972 Munich | Renate Stecher ![]() |
Raelene Boyle ![]() |
Irena Szewińska ![]() |
1976 Montreal | Bärbel Eckert ![]() |
Annegret Richter ![]() |
Renate Stecher ![]() |
1980 Moscow | Bärbel Wöckel ![]() |
Natalya Bochina ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1984 Los Angeles | Valerie Brisco-Hooks ![]() |
Florence Griffith ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1988 Seoul | Florence Griffith-Joyner ![]() |
Grace Jackson ![]() |
Heike Drechsler ![]() |
1992 Barcelona | Gwen Torrence ![]() |
Juliet Cuthbert ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1996 Atlanta | Marie-José Pérec ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
Mary Onyali ![]() |
2000 Sydney | Pauline Davis-Thompson ![]() |
Susanthika Jayasinghe ![]() |
Beverly McDonald ![]() |
2004 Athen | Veronica Campbell ![]() |
Allyson Felix ![]() |
Debbie Ferguson ![]() |
2008 Beijing | Veronica Campbell-Brown ![]() |
Allyson Felix ![]() |
Kerron Stewart ![]() |
2012 Llundain | Allyson Felix ![]() |
Shelly-Ann Fraser-Pryce ![]() |
Carmelita Jeter ![]() |
2016 Rio de Janeiro | Elaine Thompson ![]() |
Dafne Schippers ![]() |
Tori Bowie ![]() |
Enillwyr Pencampwriaethau'r Byd[golygu | golygu cod]
Dynion[golygu | golygu cod]
Pencampwriaeth | Aur | Arian | Efydd |
---|---|---|---|
1983 Helsinki | Calvin Smith ![]() |
Elliott Quow ![]() |
Pietro Mennea ![]() |
1987 Rhufain | Calvin Smith ![]() |
Gilles Quénéhervé ![]() |
John Regis ![]() |
1991 Tokyo | Michael Johnson ![]() |
Frankie Fredericks ![]() |
Atlee Mahorn ![]() |
1993 Stuttgart | Frankie Fredericks ![]() |
John Regis ![]() |
Carl Lewis ![]() |
1995 Gothenburg | Michael Johnson ![]() |
Frankie Fredericks ![]() |
Jeff Williams ![]() |
1997 Athen | Ato Boldon ![]() |
Frankie Fredericks ![]() |
Claudinei da Silva ![]() |
1999 Seville | Maurice Greene ![]() |
Claudinei da Silva ![]() |
Francis Obikwelu ![]() |
2001 Edmonton | Konstantinos Kenteris ![]() |
Christopher Williams ![]() |
Shawn Crawford ![]() |
2003 Saint-Denis | John Capel ![]() |
Darvis Patton ![]() |
Shingo Suetsugu ![]() |
2005 Helsinki | Justin Gatlin ![]() |
Wallace Spearmon ![]() |
John Capel ![]() |
2007 Osaka | Tyson Gay ![]() |
Usain Bolt ![]() |
Wallace Spearmon ![]() |
2009 Berlin | Usain Bolt ![]() |
Alonso Edward ![]() |
Wallace Spearmon ![]() |
2011 Daegu | Usain Bolt ![]() |
Walter Dix ![]() |
Christophe Lemaitre ![]() |
2013 Moscow | Usain Bolt ![]() |
Warren Weir ![]() |
Curtis Mitchell ![]() |
2015 Beijing | Usain Bolt ![]() |
Justin Gatlin ![]() |
Anaso Jobodwana ![]() |
2017 Llundain | Ramil Guliyev ![]() |
Wayde van Niekerk ![]() |
Jereem Richards ![]() |
Merched[golygu | golygu cod]
Pencampwriaeth | Aur | Arian | Efydd |
---|---|---|---|
1983 Helsinki | Marita Koch ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
Kathy Smallwood-Cook ![]() |
1987 Rhufain | Silke Gladisch ![]() |
Florence Griffith-Joyner ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1991 Tokyo | Katrin Krabbe ![]() |
Gwen Torrence ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1993 Stuttgart | Merlene Ottey ![]() |
Gwen Torrence ![]() |
Irina Privalova ![]() |
1995 Gothenburg | Merlene Ottey ![]() |
Irina Privalova ![]() |
Galina Malchugina ![]() |
1997 Athen | Zhanna Pintusevich-Block ![]() |
Susanthika Jayasinghe ![]() |
Merlene Ottey ![]() |
1999 Seville | Inger Miller ![]() |
Beverly McDonald ![]() |
Merlene Frazer ![]() Andrea Philipp ![]() |
2001 Edmonton | Debbie Ferguson ![]() |
LaTasha Jenkins ![]() |
Cydonie Mothersille ![]() |
2003 Saint-Denis | Anastasiya Kapachinskaya ![]() |
Torri Edwards ![]() |
Muriel Hurtis ![]() |
2005 Helsinki | Allyson Felix ![]() |
Rachelle Boone-Smith ![]() |
Christine Arron ![]() |
2007 Osaka | Allyson Felix ![]() |
Veronica Campbell ![]() |
Susanthika Jayasinghe ![]() |
2009 Berlin | Allyson Felix ![]() |
Veronica Campbell-Brown ![]() |
Debbie Ferguson-McKenzie ![]() |
2011 Daegu | Veronica Campbell-Brown ![]() |
Carmelita Jeter ![]() |
Allyson Felix ![]() |
2013 Moscow | Shelly-Ann Fraser-Pryce ![]() |
Murielle Ahouré ![]() |
Blessing Okagbare ![]() |
2015 Beijing | Dafne Schippers ![]() |
Elaine Thompson ![]() |
Veronica Campbell-Brown ![]() |
2017 Llundain | Dafne Schippers ![]() |
Marie-Josée Ta Lou ![]() |
Shaunae Miller-Uibo ![]() |
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ IAAF 200 M How it works adalwyd 24 awst 2018
- ↑ "Acient Olympics". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-12-09. Cyrchwyd 24 Awst 2018.
- ↑ "A Historical Progression of Sprinting Top Speed World Bests". Cyrchwyd 24 Awst 2018.