Rheilffordd Puffing Billy

Oddi ar Wicipedia
Pont Nant Monbulk

Rheilffordd treftadaeth yn Victoria, Awstralia, yw Rheilffordd Puffing Billy. Lled y trac yw 2 droedfedd 6 modfedd. Mae’r rheilffordd yn mynd o Belgrave (ger Gorsaf reilffordd Belgrave ar Metro Melbourne) hyd at Gemsbrook, 18 milltir i ffwrdd ym Mryniau Dandenong.

Hanes[golygu | golygu cod]

Rheilffordd Puffing Billy
Continuation backward
Lein Belgrave led safonol
Unknown BSicon "KBHFxe"
42.52 cm Belgrave (Lled safonol)
Unknown BSicon "KBHFxa" Unknown BSicon "lDAMPF"
43.02 cm Belgrave (lled cul)
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Hen ffordd Monbulk
Unknown BSicon "hKRZWa"
Nant Monbulk
Unknown BSicon "hSKRZ-G2e"
Ffordd Belgrave-Gembrook
Unknown BSicon "STR+GRZq"
Ffordd Greenwell: croesiad i gerddwyr
Unknown BSicon "STR+GRZq"
croesiad i gerddwyr
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Lôn Long Pockitt
Unknown BSicon "pHST"
45.2 cm Gorsaf reilffordd Selby
Unknown BSicon "STR+GRZq"
croesiad i gerddwyr (cynt Heol yr Orsaf)
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Selby-Aura
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Heol yr Ysgol
Station on track
48.99 cm Gorsaf reilffordd Menzies Creek
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Heol yr Ysgol
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Belgrave-Gembrook
Unknown BSicon "pHST"
50.99 cm Gorsaf reilffordd Clematis
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Ffordd Edenmont
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Ffordd Pinnocks
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Belgrave-Gembrook
Station on track
52.67 cm Gorsaf reilffordd Emerald
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Rhodfa Kilvington
Unknown BSicon "STR+GRZq"
croesiad i gerddwyr
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Beaconsfield-Emerald
Unknown BSicon "KRWgl" Unknown BSicon "KRW+r"
Straight track Unknown BSicon "eKBSTe"
53.45 cm Seidin Nobelius
Unknown BSicon "pHST"
54.85 cm Gorsaf reilffordd Nobelius
Station on track
56.59 cm Gorsaf reilffordd Lakeside (Llyn Emerald)
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Cynt ffordd mynediad i'r parc (cerddwyr yn unig)
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd mynediad i'r parc
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Ffordd Wright
Unknown BSicon "pHST"
57.79 cm Gorsaf reilffordd Wright
Small bridge over water
Unknown BSicon "hKRZWae"
Small bridge over water
Nant Cocatŵ
Station on track
60.59 cm Gorsaf reilffordd Cockatŵ
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Healesville-Koo Wee Rup
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Doonaha
Unknown BSicon "pHST"
62.59 cm Gorsaf reilffordd Fielder
Small arched bridge
mynediad fferm
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
Ffordd Orchard
Unknown BSicon "STR+GRZq"
croesiad i gerddwyr
Unknown BSicon "SKRZ-G2BUE"
ffordd Belgrave-Gembrook
Stop on track
66.99 cm Gorsaf reilffordd Gembrook (platfform dreftadaeth)
Unknown BSicon "ABZgl" Unknown BSicon "exENDEeq"
Seidin Russell
End station
67.18 cm Gorsaf reilffordd Gembrook (platfform y dref)


Agorwyd y rheilffordd, gyda’r enw Rheilffordd Gembrook, ar 18 Rhagfyr 1900, un o bedair rheilffordd cledrau cul yn y dalaith. O’r 30au ymlaen, roedd rhedeg y rheilffordd yn gostus i Reilffyrdd Victoria. Mae rhannau’r rheilffordd yn syrth, ac oedd cyfnewid nwyddau yn Upper Ferntree Gully – oherwydd lled gwahanol y traciau ymlaen i Felbourne - yn ddrud; a wedyn daeth bysiau a loriau i gystadlu am draffig.[1]

Caewyd y rheilffordd oherwydd colledion ar ôl tirlithriad yn ystod 1953.

Ail-enedigaeth[golygu | golygu cod]

Locomotif diesel oherwydd tywydd sych

Oherwydd diddordeb David Burke, newyddiadurwr gyda phapur newydd Melbourne ‘The Sun’, trefnwyd teithiau rhwng Upper Ferntree Gully a Belgrave ar 11 Rhagfyr 1954 i ddweud farwel i’r rheilffordd, a daeth 30,000 o bobl. Trefnwyd teithiau eraill ar 27 Rhagfyr[1]. Oherwydd llwyddiant y teithiau, ffurfiwyd Cymdeithas Cadwriaeth Puffing Billy, trwsiwyd y rheilffordd, ac agorodd y lein hyd at Menzies Creek ym1962, Emerald ym 1965, Lakeside ym 1975, a Gemsbrook yn Hydref 1998.[2]


Locomotifau stêm[golygu | golygu cod]

Yn wreiddiol o reilffyrdd Victoria[golygu | golygu cod]

Delwedd Rhif Dosbarth Adeiladwr Adeiladwyd Statws Nodiadau
3A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1900 mewn storfa Yr un cyntaf o’r dosbarth NA adeiladwyd gan weithdy Newport, yn defnyddio sborion rhif 1A, adeiladwyd gan weithdy Baldwin yn yr Unol Daleithiau.
6A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1901 gweithredol Wedi adfer mor agos a phosibl i’w gyflwr gwreiddiol (1901-1906); gwyrdd deuliw, llinellau gwynion, bwncer isel, tankiau estynedig.
7A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1905 gweithredol Wedi adfer mor agos a phosibl i’w gyflwr gwreiddiol (1905–1910); coch a brown "Canadian Pacific", llinellau gwynion, bwncer isel, golau bach.
8A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1908 gweithredol Wedi adfer mor agos a phosibl i’w gyflwr gwreiddiol (1923–1937) Du,simne wedi meinhau, goleuadau mawrion, bwncer estynedig.
12A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1912 gweithredol Wedi adfer mor agos a phosibl i’w gyflwr gwreiddiol (1905–1910); coch a brown "Canadian Pacific", llinellau gwynion, bwncer isel, ond gyda goleuadau mawrion,cafn ludw eang.
14A dosbarth NA
2-6-2T
Gweithdy Newport 1914 gweithredol Wedi adfer mor agos a phosibl i’w gyflwr diweddarach(1938–1946) Du, bwncer estynedig, golau mawr.
G42 dosbarth G
2-6-0+0-6-2
Cwmni Beyer Peacock 1926 gweithredol Wedi adfer yn 2004 mor agos a phosibl i’w gyflwr rhwnf 1946 a 1954; du, gyda tho estynedig, simne gwreiddiol, lampiau cerosin, ffender wartheg.

Locomotifau stêm eraill[golygu | golygu cod]

Delwedd Rhif Dosbarth Adeiladwr Adeiladwyd Statws Nodiadau
861 Decauville 2-4-2ST Couillet ar gyfer Decauville 1886 Gweithredol Daeth o Waith Gorllewin Melbourne y Cwmni Nwy Melbourne. Ailadeiladwyd yn y 70au yn rhan o gynllun i adfer rhan o’r rheilffordd i Walhalla. Llogwyd i’r rheilffordd gan y perchennog presennol, a defnynnir ar drenau hyfforddi.
986 Carbon 0-4-0T Couillet ar gyfer Decauville 1890 Gweithredol Daeth o Waith Gorllewin Melbourne y Cwmni Nwy Melbourne. Defnyddiwyd mewn parc yn Frankston yn y 70au. Llogwyd i’r rheilffordd gan y perchennog presennol.
Peckett 0-4-0ST Cwmni Peckett 1926 Gweithredol Daeth o Waith Gorllewin Melbourne y Cwmni Nwy Melbourne. Defnyddir mewn digwyddiadau Tomos y Tanc, a hefyd fel "Peter Peckett".
1694 Climax,
2 bogi.
Gweithdy Climax 1928 Gweithredol locomotive Climax gyda gerïau; yr un olaf adeiladwyd erioed, a’r unig yn â lled 2’6”. Defnyddiwyd ar Dramffordd Dyffryn Tyers ar drenau coed hyd at 1949. Adferir gan reilffordd Puffing Billy yn yr 80au. Atgyweiriwyd ym Medi 2013..[3]
NG127 Rheilffyrdd De Affrica dosbarth NG G16 2-6-2+2-6-2|NG G16]]
2-6-2+2-6-2
Cwmni Beyer,Peacock mewn storfa Defnyddiwyd ar y Banana Express yn Ne Affrica. Daeth i [[Awstralia yn 2012. tarddle sborion ar gyfer NG129, ac efallai i adfer yn y dyfodol a newid i led 2’6”
NG129 Rheilffyrdd De Affrica dosbarth NG G16 2-6-2+2-6-2|NG G16]]
2-6-2+2-6-2
Cwmni Beyer,Peacock 1951 Ailadeiladir a newidir i led 2’6”. Daeth i Awstralia ym 1996.
14 Shay locomotif Shay
2 bogi
Gweithdy Lima 1912 yn Amgueddfa Nant Menzies Defnyddiwyd yn gynt ar Reilffordd Fforest Alishan yn Taiwan. Imewnforiwyd i Awstralia i’w warchod yn y 70au.
Sub Nigel 0-6-0WT Orenstein a Koppel 1931 yn Amgueddfa Nant Menzies Defnyddiwyd gan gwmni cloddu aur Sub Nigel cyf, yn Ne Affrica..

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

Patrol tân
Storfa locomotifau
  1. 1.0 1.1 "Tudalen ail-enedigaeth ar wefan y rheilffordd". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-01-27. Cyrchwyd 2018-01-23.
  2. "Tudalen hanes ar wefan y rheilffordd". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-05-16. Cyrchwyd 2018-01-08.
  3. "Climax 1694 steams again". Puffing Billy Preservation Society. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-06-24. Cyrchwyd 24 June 2014.

Dolen allanol[golygu | golygu cod]