Ogof Coygan
| Math | safle archaeolegol  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Gaerfyrddin |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.75°N 4.49°W |
 | |
Saif Ogof Coygan (Cyfeiirnod OS: SN28480913) ger Talacharn, Sir Gaerfyrddin. Carreg galch yw ei gwneuthuriad ac ynddi fe ddarganfuwyd olion dyn Neanderthal yn dyddio nôl hyd at 64,000 o flynyddoedd oed. Darganfuwyd tair bwyell bout coupè o'r cyfnod hwn, sef Hen Oes y Cerrig. Credir fod y dyn Neanderthal wedi cartrefu yn yr ogof yma tan tua 25,000 o flynyddoedd yn ôl. Bu'n lloches i'r udfil (neu'r heiena) am flynyddoedd wedi hynny.
Cafwyd hyd i olion nifer o anifeiliaid hefyd gan gynnwys: y rhinoseros gwlanog y mamoth gwlanog, y ceffyl a'r beison - bron i gyd yn dyddio nôl i'r Oes yr Iâ diweddaraf.[1] Gellir gweld rhai o'r ffosiliau hyn yn Amgueddfa Sirol Caerfyrddin[2]. Bu cryn archwilio archaeolegol yma, gyda'r prosiect diwethaf yn yr 1960au cyn i'r lle gael ei ddymchwel gan chwarel gyfagos.
-
Cynllun o'r ogof; 1882 -
Bwyell bout coupe neu 'fath Coyga'
.jpg)
.jpg)
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
- Ogofâu Cae Gwyn a Ffynnon Beuno, ger Llanelwy
- Ogof Pontnewydd, Sir Ddinbych
- Ogof Nana, Ynys Bŷr
- Ogof Paviland, Gŵyr
- Plas-y-Cefn, Sir Ddinbych
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Gwefan Coflein". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-03-04. Cyrchwyd 2009-03-12.
- ↑ "Lluniau ar y we o rai o'r ffosiliau y gellir eu gweld yn Amgueddfa Sirol Caerfyrddin". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-07-09. Cyrchwyd 2009-03-12.