Ogof Vanguard
 | |
| Math | ogof, safle archaeolegol  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Gorham's Cave complex |
| Gwlad | y Deyrnas Unedig |
| Cyfesurynnau | 36.12°N 5.34°W |
 | |
| |
 | |
| Lleoliad | O dan y graig ar ochr ddwyreiniol Craig Gibraltar |
|---|---|
| Cyfesurynnau | 36°07′18″N 5°20′31″W / 36.121556°N 5.342022°WCyfesurynnau: 36°07′18″N 5°20′31″W / 36.121556°N 5.342022°W |
| Dyfnder | 17 metre (56 ft) |
| Amrywiaeh o ran hyd | 35 metre (115 ft) |
| Daeareg | Calchfaen |
Ogof glan y môr ydy Vanguard Cave sydd yn rhan o wëad o ogofâu a elwir yn Gorham's Cave Complex ac sydd wedi'i lleoli yn Gibraltar.
Mae'r gwëad yma o ogofâu wedi cael eu henwebu am statws Safle Treftadaeth y Byd, UNESCO. Dyma un o droedleoedd olaf y Neanderthal a oedd yn byw yn yr ardal hon rhwng 55,000 a 28,000 o flynyddoedd yn ôl.[1]
Mae wedi'i lleoli i'r de-ddwyrain o Graig Gibraltar.
Nodweddion ffisegol[golygu | golygu cod]
Mae'r ogof yn un o bedwar sy'n rhan o blethera Gorham's Cave complex sydd wedi'u henwebu am statws Safle Treftadaeth y Byd, UNESCO. Y tri arall yw: Ogof Bennett's, Ogof Gorham, ac Ogof Hyaena.[1] Mae'n ogof sy'n 35 metre (115 ft) o uchder (mewnol) sy'n cynnwys 1.7 metre (5.6 ft) o waddodion. Chwythwyd y gwaddodion hyn i mewn drwy geg yr ogof dros gyfnod hir o amser ac maent yn gymysg gyda'r olion archaeolegol. Archwiliwyd yr olion hyn ac mae'r canlyniadau yn rhoi darlun eitha clir i ni o sut fywyd (a nodweddion daearyddol) oedd yma yn y gorffennol.[2] Cloddiwyd Vanguard yn gyntaf ym 1989, a cloddiwyd Ogof Gorham - a leolir ychydig fetrau gerllaw yn 1951.[3]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ 1.0 1.1 "UK Tentative List of Potential Sites for World Heritage Nomination: Application form" (PDF). UK Government. Cyrchwyd 24 Awst 2012.
- ↑ "Gorham's Cave Complex". UNESCO. Cyrchwyd 27 Awst 2012.
- ↑ MacPhail, Richard I; et al (2000). Stringer et al, CB. ed. Geoarchaeological investigation of sediments from Gorham’s and Vanguard Caves, Gibraltar: Microstratigraphical (soil micromorphological and chemical) signatures. Oxbow. http://bu.academia.edu/PaulGoldberg/Papers/478396/Geoarchaeological_investigation_of_sediments_from_Gorhams_and_Vanguard_Caves_Gibraltar_Microstratigraphical_soil_micromorphological_and_chemical_signatures. Adalwyd 25 Awst 2012.