Môr-filwr

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Môr-filwyr)
Môr-filwyr Brenhinol yn ymarfer byrddio llong wrth baratoi am ymgyrch yn erbyn môr-ladron yn y Môr Coch.

Aelod o lu milwrol sydd yn ymladd ar y tir ac ar y môr yw môr-filwr. Uned o fôr-filwyr yw morlu neu gorfflu môr-filwyr. Ystyrir y môr-filwr yn aml yn fath o droedfilwr.

Bu môr-filwyr mewn rhyw modd yn oes yr Henfyd. Sonia Herodotus a Thucydides am yr epibatai yn llongau'r Groegiaid, a disgrifiodd Polybius categori o filwyr Rhufeinig, milites classiarii ("milwyr y llynges"), oedd yn gwasanaethu ar longau rhyfel. Yn ystod yr Oesoedd Canol yn Ewrop rhoddwyd milwyr ar longau'n aml i gefnogi'r morwyr. Sefydlwyd y morlu modern cyntaf ym 1664 gan y Prydeinwyr, a elwir heddiw yn y Môr-filwyr Brenhinol, a ffurfiwyd y Korps Mariniers, Corfflu Môr-filwyr yr Iseldiroedd ym 1665.[1] Corfflu Môr-filwyr yr Unol Daleithiau, a sefydlwyd ym 1775, yw'r morlu mwyaf yn y byd heddiw.[2] Mae nifer o wledydd wedi sefydlu morluoedd ers diwedd yr Ail Ryfel Byd, ac heddiw mae gan ddros 40 o wledydd unedau o fôr-filwyr.[3]

Mewn rhai gwledydd mae'r môr-filwyr yn rhan o'r fyddin, mewn eraill yn rhan o'r llynges, ac mewn eraill yn llu ar wahân.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. (Saesneg) marine. Encyclopædia Britannica. Adalwyd ar 15 Hydref 2013.
  2. (Saesneg) World's Largest Marine Corps. GlobalSecurity.org. Adalwyd ar 15 Hydref 2013.
  3. (Saesneg) Marine Corps Introduction. GlobalSecurity.org. Adalwyd ar 15 Hydref 2013.