Llanmadog

Oddi ar Wicipedia
Llanmadog
Mathpentref Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirAbertawe
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau51.617°N 4.253°W Edit this on Wikidata
Cod OSSS441933 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auMike Hedges (Llafur)
AS/auCarolyn Harris (Llafur)
Map

Pentref bychan a phlwyf eglwysig yng nghymuned Llangynydd, Llanmadog a Cheriton, Sir Abertawe, Cymru, yw Llanmadog[1] ("Cymorth – Sain" ynganiad ) (Seisnigiad: Llanmadoc).[2] Gorwedd y pentref ar ben gorllewinol penrhyn Gŵyr, tua 12 milltir i'r gorllewin o ddinas Abertawe. Y pentref agosaf yw Cheriton ac mae'r unig ffordd i Lanmadog yn rhedeg trwy'r pentref hwnnw.

Llai na filltir i'r gorllewin ceir Bae Broughton gyda'i thraeth tywodlyd eang.

Yn ôl traddodiad, sefydlwyd Llanmadog gan Sant Madog, brawd Sant Cynydd, sefydlwr Llangynydd a cheir croes Geltaidd gyntefig ar faen yn y llan. Darganfuwyd carreg goffa Gristnogol gynnar yn y plwyf gyda'r arysgrif Ladin hon arno:

VECTI FILIVS GVAN HIC IACIT
Gorwedd Vecti fab Guan yma[3]

Genynnau pobl leol[golygu | golygu cod]

Mae genynnau'r trigolion lleol yn debyg iawn i drigolion Médoc, Bordeaux ac mae'n bosib fod y gair Madog yn llawer hŷn na Sant Madog, ac yn mynd yn ôl i'r dyddiau pan symudodd llwythi o ardal Bordeaux i'r ardal yma.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]


Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 5 Rhagfyr 2021
  3. T. D. Breverton, The Book of Welsh Saints (Cyhoeddiadau Glyndŵr, 2000), tud. 379.
Eginyn erthygl sydd uchod am Ddinas a Sir Abertawe. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato