Dinas Tŷ Du

Oddi ar Wicipedia
Dinas Tŷ Du
Mathbryngaer Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirGwynedd Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.116509°N 4.143183°W Edit this on Wikidata
Map

Bryngaer ger Llanberis, Gwynedd yw Dinas Tŷ Du. Fe'i lleolir tua milltir i'r de-orllewin o Lanberis ar fryn isel, creigiog, ar y llethrau i'r de o Lyn Padarn.

Enw[golygu | golygu cod]

Mae'r fryngaer hon yn un o sawl caer yng Nghymru a elwir yn 'ddinas', e.e. Dinas Emrys, Dinas Cerdin; hen ystyr y gair hwnnw yw "caer" ac mae'n enw gwrywaidd mewn enwau lleoedd (ond yn enw benywaidd heddiw).

Disgrifiad[golygu | golygu cod]

Ceir cylchoedd o gytiau cynhanesyddol gerllaw sy'n perthyn i'r un cyfnod â'r gaer, yn ôl pob tebyg, sef Oes yr Haearn.[1] Saif y gaer yn nhiriogaeth yr Ordoficiaid (Ordovices). Mae hen lwybr yn mynd heibio i'r gaer i groesi Bwlch y Gwynt, rhwng Cefn Du a Moel Eilio, gan gysylltu dyffrynnoedd Padarn a Gwyrfai.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Atlas Sir Gaernarfon (Caernarfon, 1977).