Cymdeithas yr Iesu

Oddi ar Wicipedia
Cymdeithas yr Iesu
Enghraifft o'r canlynolurdd Gatholig, sefydliad Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1540 Edit this on Wikidata
Prif bwnclifestance organisation Edit this on Wikidata
Lleoliad yr archifArchiepiscopal Archive of Mechelen Edit this on Wikidata
Pennaeth y sefydliadSuperior General of the Society of Jesus Edit this on Wikidata
Prif weithredwrArturo Sosa Abascal, Adolfo Nicolás Edit this on Wikidata
SylfaenyddIgnatius of Loyola, Francis Xavier, Peter Faber, Holy Companions Edit this on Wikidata
Isgwmni/auJesuit Refugee Service, Jesuit Volunteer Corps Edit this on Wikidata
Rhiant sefydliadLatin Church Edit this on Wikidata
PencadlysChurch of the Gesù, Superior General of the Society of Jesus Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://www.jesuits.global/ Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Sêl Cymdeithas yr Iesu

Urdd o fewn yr Eglwys Gatholig yw Cymdeithas yr Iesu (Societas Jesu, S.J.). Gyda bron 19,000 o aelodau, mae ymhlith y mwyaf o'r urddau Catholig. Cyfeirir at yr aelodau fel Jeswitiaid. Amcanion yr urdd yw efengylu'r byd ac amddiffyn y ffydd Gatholig. Mae'r cyfnod o hyfforddi cyn dod yn aelod llawn yn 12 hyd 14 mlynedd.

Fe'i sefydlwyd yn 1534, yn ninas Paris, gan Sant Ignatius Loyola. Ar 27 Medi 1540, derbyniwyd y gymdeithas yn swyddogol gan y Pab Pawl III. Erbyn marwolaeth Ignatius yn 1556, roedd ganddi 1,000 o aelodau. Bu'n cenhadu mewn nifer fawr o wledydd, yn cynnwys India, lle cafodd gryn lwyddiant yn Goa, a Tsieina. Un o'i meysydd cenhadol mwyaf oedd De America, lle sefydlwyd nifer fawr o genhadaethau i efengylu'r trigolion brodorol, a hefyd i'w hamddiffyn rhag rhai o'r Ewropeaid oedd yn dymuno eu troi yn gaethweision. Gwnaeth hyn y Gymdeithas yn amhoblogaidd gyda rhai o'r awdurdodau. Yn 1773, dan bwysau gan frenhinoedd Sbaen, Portiwgal a Ffrainc, cyhoeddodd y Pab Clement XIV fod yr urdd yn cael ei diddymu. Parhaodd yn weithgar yn nwyrain Ewrop a Rwsia, gan i Ffrederic Fawr, brenin Prwsia, a Catrin Fawr, ymerodres Rwsia, wrthod diddymu'r urdd. Yn 1814, cyhoeddodd y Pab fod y gwaharddiad ar yr urdd yn cael ei ddiddymu.

Aelodau enwog[golygu | golygu cod]