Cyflafan Gŵyl Sant Bricius

Oddi ar Wicipedia
Cyflafan Gŵyl Sant Bricius
Enghraifft o'r canlynolcyflafan Edit this on Wikidata
Dyddiad13 Tachwedd 1002 Edit this on Wikidata
LleoliadLloegr Edit this on Wikidata

Llofruddiaeth drefniedig nifer o Ddaniaid yn nheyrnas Lloegr yn y flwyddyn 1002 ar orchymyn y brenin Ethelred yr Amharod oedd Cyflafan Gŵyl Sant Bricius.

Roedd y Llychlyniaid wedi ymosod ar Loegr bob blwyddyn o 997 hyd 1001. Roedd nifer o bobl o wledydd Llychlyn eisoes yn byw yn Lloegr, a chredodd Ethelred eu bod yn rhoi cymorth i'r Vikingiaid hyn. Penderfynodd gael gwared arnynt ei gyd er mwyn atal yr ymosodiadau a gorchmynodd "ladd pob Daniad (yn ddynion, merched a phlant) yn Lloegr". Adnabyddir hyn fel Cyflafan Gŵyl Sant Bricius am iddo ddigwydd ar yr 2il o Ragfyr, dydd gŵyl Sant Bricius o Tours.

Er na lladdwyd pob Daniad yn y deyrnas, credir fod nifer wedi cael eu llofruddio, yn enwedig yn y trefi. Mae rhai haneswyr yn cyfeirio at hyn fel polisi o lanhau ethnig gan y brenin.

Cofnodir y gyflafan yn nhref Rhydychen yng nghronicl John o Wallingford lle dywedir fod y trigolion Danaidd wedi ceisio noddfa mewn eglwys a losgwyd yn ulw gan y dorf. Ymhlith y rhai a laddwyd yr oedd Gunhilde, chwaer Sweyn I, brenin Denmarc, ei gŵr Pada a'i merch.

Arweiniodd ysfa Sweyn i ddial ar y Saeson at ymgais i oresgyn Lloegr yn 1003/04, a 10 mlynedd yn nes ymlaen gorfodwyd Ethelred i ffoi i Normandi, gan adael yr orsedd i Sweyn, a reolodd Loegr o am rai misoedd ar ddiwedd 1013 a dechrau 1014.

Dolen allanol[golygu | golygu cod]