Caer Rufeinig Brynbuga
 | |
| Math | caer Rufeinig  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Fynwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.700221°N 2.899177°W |
 | |
| Statws treftadaeth | heneb gofrestredig |
| Manylion | |
| Dynodwr Cadw | MM155 |
Saif olion Caer Rufeinig Brynbuga (Lladin: Burrium) tu allan i dref Brynbuga; cyfeiriad grid SO379006.
Adeiladwyd y gaer gyntafr yma tua 55 OC., fel rhan o ymgyrch y Rhufeiniaid yn erbyn y Silwriaid. Cyfeiria'r hanesydd Tacitus at adeiladu car yn nhiriogaeth y Silwriaid, ac mae'n bur debyg mai at Burrium yr oedd yn cyfeirio. Cafwyd hyd i'r gaer pan gloddiwyd y safle yn 1877-78, er mai dim ond yn 1965 y cafwyd hyd i'r cyfan. Roedd y gaer yn un fawr, gydag arwynebedd o dros 48 acer. Roedd baddondy ar y safle, ac ysguboriau a allai ddal grawn i dros 2,000 o filwyr. Cafwyd hyd i ddarnau arian o fathiad yr ymerodron Claudius a Nero, a disg bychan gydag arwydd y baedd, symbol y lleng Legio XX Valeria Victrix.
Tua ugain mlynedd yn ddiweddarach, gadawodd y garsiwn y gaer, efallai am fod y safle yn un lle ceid llifogydd, ac adeiladwyd caer newydd yng Nghaerllion.
Cadw[golygu | golygu cod]
Mae'r safle yng ngofal CADW ac yn agored i'r cyhoedd. Cofrestrwyd yr heneb hon gyda'r rhif SAM unigryw: MM155.[1]
Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]
- S. Symons, Fortresses and treasures of Roman Wales (Breedon Books, 2009)
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
| Caerau Rhufeinig Cymru |
|
|---|---|
| Brithdir | Bryn-y-Gefeiliau | Brynbuga | Cae Gaer | Caer Ffordun | Caer Gai | Caerau | Caerdydd | Caersws | Gelli-gaer | Caer Gybi | Caerhun (Canovium) | Caerllion | Castell Caerdydd | Castell Collen | Y Gaer | Gelligaer | Llanfor | Llanio | Maridunum | Nidum | Pen Llystyn | Pen y Gaer | Pennal | Segontium | Tomen y Mur | Trawscoed | Varis | |